https://www.youtube.com/watch?v=hh-P0PPolCI

Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2017

Γιατί η ποίηση έχει (ή δεν έχει) νόημα (26): Μέτρα Λιτότητας – Η Αλεπού, η Πενθεσίλεια κι η Μασκότ

Πέρα από την ποσοτικοποίηση που κάναμε με βάση τον αριθμό ποιημάτων ανά ποιητή/-ρια, ένας άλλος τρόπος, πιθανόν πιο άμεσος και πιο σίγουρος, για να ζυγίσουμε τις προτιμήσεις της επιμελήτριας (θεωρώντας ότι οι επιλογές ήταν δικές της ή των φοιτητών/-ριών της κι όχι κάποιων φίλων/φιλενάδων της εδώ στην Ελλάδα-φίλων ή φιλενάδων που, με τον α ή β τρόπο συμμετέχουν στα ντόπια ποιητικά δρώμενα και γενόμενα (και, πιθανώς, παραγόμενα), είναι τα ονόματα που διάλεξε να αναφέρει στα προλεγόμενά της.


Ξεχωρίζει στη «Σημείωση για την ελληνική έκδοση», η αναφορά στην ποιήτρια Κατερίνα Ηλιοπούλου (ΚΗ) και στο ποίημα της «Η αλεπού». Η ΚΗ ανήκει στην Ομάδα II (Μ&Φ-DYI&πμεο) και το ποίημα«Η αλεπού» είναι αυτό που μας συστήνει την ομάδα. Η Karen Van Dyck, το θεωρεί ως τη (αναμφίβολα, γράφει, μάλιστα) μασκότ της ενότητας Μ&Φ-DYI&πμεο (μασκότ, την οποία η μεταφράστρια Κατερίνα Αγγελάκ-Ρουκ (?), τη γράφει με –ω-για άγνωστους στην ΟΔΝΠ λόγους – ίσως γιατί η λέξη πιθανά να βαστάει από τους μάγους και τις μάγισσες και τις μάσκες και άλλα τέτοια γουστόζικα = mascotte < mascoto < masco «μάγισσα» < masca «μάσκα»βλ πχ εδώ,

Στη σημείωσή της, μάλιστα, το προχωράει περισσότερο, γράφοντας για την ποίηση και την αλεπού:

"Ξέρουμε ότι η ποίηση δεν ανήκει σε καμιά χώρα. Κινείται, περνάει σύνορα, διαχέεται. Όπως λέει κι η "αλεπού" στο ομώνυμο ποίημα της ΚΗ, είναι αυτό που περισσεύει. Δεν περιορίζεται από τα πολιτικά γεγονότα, αλλά είναι η ίδια πολιτικό γεγονός"

«Η αλεπού» είναι το μόνο ποίημα που, λογικά, πρέπει να γεννήθηκε μέσα στην κρίση τουλάχιστον από τότε που ο ελληνικός λαός άρχισε να τη βιώνει ως τέτοια - η συλλογή: «Το βιβλίο του χώματος» όπου ανήκει είναι δημοσιευμένη το 2011, ενώ η αμέσως προηγούμενη συλλογή της ΚΗ («Άσυλο») είναι δημοσιευμένη το 2008.

Στην περίπτωση αυτή, δε συμφωνούμε, με την επιμελήτρια:
  • Για την επιλογή της αλεπούς (ή της ουράς της) ως μασκότ γιατί οδηγεί τον αναγνώστη σε μια ψιλογελοία για την ποίηση ταύτιση – μια ταύτιση με την οποία θα χαλιόταν τόσο  η Θάλεια (=μούσα της βουκολικής ποίησης και της κωμωδίας) όσο και την Ερατώ (=μούσα του υμεναίου και της ερωτικής ποίησης) [σ.τ.ΟΔΝΠ: για τις μούσες και πιο ειδικά για την Καλλιόπη, την πρώτη απ’ όλες και πιο σεβαστή, προστάτιδα της επικής ποίηση και της ευγλωτίας, θα κάνουμε ιδιαίτερο αφιέρωμα, έχοντας στο μυαλό τη μοίρα της μητέρας επικής ποίησης, που δεν έχει ούτε και στα «Μέτρα Λιτότητας» θέση, και, προς, το παρόν, παραμένει η «Μούσα των Στρατιωτικών Αποχωρητηρίων». 
  • Και γιατί αδικεί την ΚΗ, της οποίας το επόμενο ποίημα είναι το νο.2 των «Μέτρων Λιτότητας» για την ΟΔΝΠ. Είναι η τραγική βασίλισσα των Αμαζόνων Πενθεσίλεια, που ελπίζοντας να λυτρωθεί από το φόνο της αδερφής της, αποφάσισε να βοηθήσει τους Τρώες με τον υπέροχο στρατό της. Προς το τέλος του πολέμου, ο Αχιλλέας βρέθηκε απέναντί της. Η Πενθεσίλεια φορούσε πολεμική μάσκα. Ο Αχιλλέας την τραυμάτισε θανάσιμα, πήγε κοντά της και, όταν έβγαλε τη μάσκα της, τρελάθηκε. Η Πενθεσίλεια, ενώ ψυχορραγούσε, έγινε πιο όμορφη από ότι και όσο ήταν, κι ο Αχιλλέας ερωτεύτηκε την γυναίκα που τραυμάτισε και τώρα πέθαινε. Σε λίγο η Πενθεσίλεια τελείωσε. Κι ο Αχιλλέας βυθίστηκε σε μελαγχολία Κι ο Θερσίτης που τον περιγελά, το πληρώνει ακριβά. Και το ποίημα, ενώ είναι γραμμένο το αργότερο το 2008, όταν οι περισσότεροι Έλληνες λέγαμε «μαλάκα, καλά που δεν γίναμε Ισλανδία», «μιλάει» για την κρίση και τα επερχόμενα μέτρα λιτότητας. Οπότε, είτε η ΚΗ παρακολουθεί στενά την Wall Street και τις ταλαντώσεις/-εύσεις του καπιταλισμού είτε έχει ιδιαίτερα αναπτυγμένη της αίσθηση της μυρουδιάς (και τα άλλα 2 ποιήματα με τα οποία συνεισφέρει στα «Μέτρα Λιτότητας», στα οποία πρωταγωνιστεί ένας κύριος Τ είναι πιο ενδιαφέροντα από την μασκώτ της ενότητας

ΥΓ. Είναι αλήθεια ότι η Αλεπού, μετά τα σημερινά τρομοκρατικά, μπορεί να διαβαστεί κι αλλιώς.
Και για του λόγου το αληθές ή το ψευδές:

1.Η Αλεπού

Μέσα στη δέσμη του φωτός εμφανίστηκε
Διέσχισε το δρόμο
Μια μικρή καφέ αλεπού.
Και ξανά το επόμενο βράδυ
Πίσω από έναν θάμνο φευγαλέα
Και μια άλλη φορά η ουρά της μόνο
Σκούπισε το σκοτάδι
Και από τότε πάλι
Τις πατούσες της να βηματίζουν στο βλέμμα σου
Το ζεστό γούνινο σώμα της
Ανάμεσά μας να σκιρτά
Πάντα σε πέρασμα ποτέ σε στάση
«Μα ποιά είσαι;» τη ρωτήσαμε
«Είμαι» είπε, «αυτό που περισσεύει»

Και

2. Πενθεσίλεια

Ι.

Συχνά λένε τη σκιά πανοφώρι
Όμως εγώ κάτω από τα δέντρα είμαι γυμνή
Η σκιά μακραίνει κι απλώνεται σαν φίδι
Μείνε εκεί και μπορεί να σε δαγκώσει
Όπως δαγκώνει το μάρμαρο δαγκώνει το νερό
Όχι όμως οι πευκοβελόνες ούτε η άμμος
Αυτά είναι άλλου είδους φωλιές
Είναι του ανέμου έρμαια σχήματα του τυχαίου
Να εμπιστευτείς την αγκωνιά

ΙΙ.

Στη χώρα της σκιάς υπάρχουν πράγματα
που περιμένουν
Δεν είναι εύκολο να παραβιάσεις την επικράτειά τους
Παρόλο που δεν μπορούν να σε ορμήξουν
Έχουν τον τρόπο τους να σε καταρρακώνουν
Πρόκειται για ένα είδος διάβρωσης
Με τις πιο ανεπαίσθητες κινήσεις
Με τους πιο αδιόρατους ήχους
Σε κατοικούν
Σε μαθαίνουν τόσο καλά που γίνεσαι πέρασμα
Εσύ δεν μπορείς ποτέ να περάσεις
Η ανωνυμία τους είναι το πραγματικό δηλητήριο του
κόσμου
Εγώ έμαθα να μπαίνω εδώ
Έγινα θηριοδαμαστής ακίνητων θηρίων
Δεν είμαι καμιά καλόγρια
Να πλησιάζω τα χείλια μου στην άγρια φλούδα
Να υψώνω δεήσεις σε αόρατο ουρανό
Εγώ μασάω το βοτάνι της σιωπής
Στήνω παγίδα από ψάθα και την στήνω στη σκιά
Ρουφάω την ανάσα της
Αφήνω το τραγούδι της από υδράργυρο να σταλάξει
στ’ αυτιά μου

σχόλιο: πέρα από το ξενέρωτο «καταρρακώνουν» (θα μπορούσε να βάλει το τσακίζω που είναι πολύ πιο περιεκτικό και ουσιαστικό – η εργατική τάξη, τάξη που πρωτίστως ενδιαφέρεται για τα όποια «Μέτρα Λιτότητας» των οποίων είναι και πειραματόζωο, ουδέποτε στην ένδοξη και γεμάτη με πολλές αποτυχίες και λιγότερες επιτυχίες καριέρα της, είπε «Αυτά τα μέτρα λιτότητας με καταρράκωσαν»), και κάποιες επιφυλάξεις για την καλόγρια του ποιήματος που θα μπορούσε να είναι πιο σέξι, η «Πενθεσίλεια» είναι το νο.2 των Μέτρων Λιτότητας για την ΟΔΝΠ, μετά από τις «Λέξεις» του Γιάζρα Χάλεντ


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου