https://www.youtube.com/watch?v=hh-P0PPolCI

Τρίτη 10 Μαΐου 2022

Αισιόδοξοι vs. Απαισιόδοξοι: το αιώνιο ματς (9): Το Εγωιστικό Δημίδιο

 


Εκτός από την πρόκληση της σταθεροποίησης του παγκόσμιου πληθυσμού, η ανθρώπινη κοινωνία του μέλλοντος που θα καθοδηγείται από την πληροφορία, θα αντιμετωπίσει ένα ακόμη δύσκολο έργο: λόγω των εξαιρετικά καταστροφικών όπλων που έχουν ήδη αναπτυχθεί μέσω κακής χρήσης της επιστήμης και των ακόμη καταστρεπτικότερων που μπορεί να αναπτυχθούν στο μέλλον, η μακροπρόθεσμη επιβίωση του πολιτισμού μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο εάν οι κοινωνίες είναι σε θέση να εξαλείψουν τον ‘’θεσμό’’ του πολέμου.  

Οι άνθρωποι τείνουν να δείχνουν μεγάλη καλοσύνη προς τους στενούς συγγενείς και τα μέλη της ομάδας τους, και είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν ακόμη και τη ζωή τους στη μάχη για την υπεράσπιση της δικής τους οικογένειας, φυλής ή έθνους. Αυτός ο οικογενειακός, φυλετικός και εθνι(κιστι)κός αλτρουισμός συνοδεύεται συχνά από διαφυλετική επιθετικότητα  και μεγάλη σκληρότητα προς τον «εχθρό», δηλαδή προς μέλη μιας ξένης ομάδας που θεωρείται ότι απειλεί τη δική μας. Τα παραδείγματα πάμπολλα. Το γεγονός ότι η ανθρώπινη φύση φαίνεται να είναι γενετικά προγραμματισμένη με μια τάση προς τον φυλετισμό, είναι ο λόγος για τον οποίο βρίσκουμε τους αγώνες ποδοσφαίρου διασκεδαστικούς (εκτός εξαιρέσεων, οι ωραίες φάσεις σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου είναι δακτυλοδεικτούμενες, δηλ., το ‘’ωραίο’’ έχει ελάχιστη σημασία και αυτό που μετράει είναι η εξόντωση του αντιπάλου). 

Επομένως, είναι λογικό να αναρωτιέται ο ‘’ενημερωμένος’’ και ‘’φιλήσυχος’’ πολίτης: για ποιό λόγο ενέργησαν έτσι οι εξελικτικές δυνάμεις και έκαναν τον φυλετικό αλτρουισμό και τη διαφυλετική επιθετικότητα μέρος της ανθρώπινης φύσης; Ή, το ίδιο ερώτημα διαφορετικά διατυπωμένο: πώς μπόρεσαν οι πρόγονοί μας να αυξήσουν τις πιθανότητες επιβίωσης των δικών τους γονιδίων πεθαίνοντας στη μάχη;

Οι επιστήμονες (εδώ και έναν αιώνα) περιγράφουν όλη αυτή τη συμπεριφορά με την αρχή της γενετικής των πληθυσμών. Κατά την οποία αρχή,  η μονάδα πάνω στην οποία δρούν οι εξελικτικές δυνάμεις είναι ομάδες πληθυσμών κατά το σύνολο ομογενείς. Κατά αναλογία με το γονίδιο, η μονάδα αυτή αποκαλείται μερικές φορές δημίδιο.
 Οι μικρές φυλές στις οποίες ζούσαν οι πρόγονοί μας ήταν γενετικά ομοιογενείς, αφού ο γάμος μέσα στη φυλή ήταν πιο πιθανός από τον γάμο έξω απ’ αυτήν. Έτσι, όταν ένας πρωτόγονος πατριώτης πέθαινε για τη φυλή, σκοτώνοντας πολλά μέλη μιας ανταγωνιστικής φυλής στη διαδικασία, αύξαινε τις πιθανότητες επιβίωσης των γονιδίων του μέσω της μεταφοράς τους στα επιζώντα μέλη της φυλής. Η φυλή ως σύνολο είτε επιζούσε είτε εξαφανιζόταν. Κι οι φυλές με το πιο ‘’ομαδικό πνεύμα’’ ήταν αυτές που επιβίωναν τις περισσότερες φορές.

Από ό,τι φάνηκε στην ιστορία κι από ό, τι φαίνεται στο παρόν, το γενετικό αυτό χούι δεν εξαλείφεται εύκολα. Και σαν μονάδα το εγωιστικό δημίδιο είναι πολύ πιο θανατηφόρο από το αντίστοιχο γονίδιο. Και για συνεχίσει η ανθρωπότητα το ταξίδι της πρέπει να γίνει μεγάλη προσπάθεια (από το εκπαιδευτικό σύστημα, τις θρησκείες, τα ΜΜΕ) ώστε οι νέες γενιές, σε όλον το πλανήτη, να μάθουν να σκέφτονται την ανθρωπότητα ως ένα υποκείμενο, ως ένα σύνολο, ως μια μεγάλη οικογένεια, ως μια φυλή.

Αν το πρωτείο το έχουν η ιδιοπροσωπία, η ιδιοσυστασία, η ιδιομορφία και τα λοιπά ίδια, θα έχουμε μια από τα ίδια.