https://www.youtube.com/watch?v=hh-P0PPolCI

Κυριακή 4 Αυγούστου 2019

Σι Τζινπίνγκ: Λόγος Τιμητικός για τη Δισεκατονταετηρίδα της Γέννησης του Μαρξ (Μέρος 1)

Μπορεί να θεωρηθεί ως ο σημαντικότερος λόγος που εκφώνησε μέχρι σήμερα ο Σι Τζινπίνγκ. Μιλάμε για τον λόγο που εκφώνησε στα 200στά γενέθλια του Μαρξ (05/05/2018). Ο ηγέτης του μεγαλύτερου κομμουνιστικού κόμματος στον κόσμο και ηγέτης της ανερχόμενης (οικονομικά, τουλάχιστον) υπερδύναμης, μιλάει για τον Μαρξ, τον μαρξισμό και την Κίνα κι η ακρόασή/ανάγνωσή του, οδηγεί στην καρδιά του κινεζικού μαρξισμού ή, ορθότερα, στη σινικοποίηση του μαρξισμού. Και είναι ενδιαφέρον, πέρα από τους ψάλτες του Δυτικού Μαρξισμού, ν΄ ακούμε και πιο πρακτικούς μαρξιστές (βλ. εδώ).

Ο λόγος αποτελείται από την εισαγωγή και τρία μέρη.
  • Στην εισαγωγή παρουσιάζει με συντομία την συνεχιζόμενη επιρροή του Μαρξ στον κόσμο. Συμφωνεἰ με τη διαπίστωση και κριτική που θεωρείται κοινός τόπος (=ο κόσμος έχει αλλάξει πολύ από την εποχή του έγραψε ο Μαρξ) αλλά διαφωνεί με το δια ταύτα, ισχυριζόμενος ότι το σύγχρονο πλαίσιο κάνει τον Μαρξ σχετικότερο από ποτέ.
  • Στο πρώτο μέρος του λόγου γίνεται λόγος για τη ζωή του Μαρξ, ζωή που θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική για τον κινεζικό τρόπο πρὀσληψης και κατανόησης του ανθρώπινου βίου.
  • Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στην βασικές προϋποθέσεις της ανάπτυξης του επαναστατικού κινήματος στην Κίνα.
  • Και στο τρίτο μέρος και εκτενέστερο μέρος, ο Σι αναπτύσσει 9 θέσεις πάνω στη σημασία που έχει ο μαρξισμός για την Κίνα.
Θα ξεκινήσω με το πρώτο μέρος, που, όπως είπαμε, έχει να κάνει με τη ζωή του Μαρξ. Παρεπιπτόντως, να υπενθυμίσω και την άποψη της άλλης πλευράςς, όπως αποτυπώνεται στο βιβλίο Niall Ferguson «Πολιτισμός» (Παπαδόπουλος, 2012, σ. 241:

  «[…] Ο ίδιος ο Μαρξ ήταν ένα απεχθές άτομο. Ο ατημέλητος αυτός τρακαδόρος, αυτός ο άγριος λογομάχος, καυχιόταν περιχαρής ότι η σύζυγός τους ήταν βαρόνη, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να κάνει ένα νόθο παιδί με την υπηρέτριά τους. Στη μοναδική περίπτωση που έκανε αίτηση πρόσληψης (ως σιδηροδρομικός υπάλληλος), απορρίφθηκε επειδή ο γραφικός του χαρακτήρας ήταν απαίσιος. Προσπάθησε να παίξει στο χρηματιστήριο, αλλά δεν ήξερε τι του γινόταν. Έτσι, κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εξαρτιόταν από τις ελεημοσύνες του Ένγκελς, για τον οποίο ο σοσιαλισμός ήταν ένα χόμπι, όπως το κυνήγι της αλεπούς και των γυναικών. Τις εργάσιμες ώρες, ο Ενγκελς διηύθυνε ένα από τα βαμβακουργεία του πατέρα του στο Μάντσεστερ. Ποτέ άλλοτε άνθρωπος δεν δάγκωσε το χέρι που τον τάιζε με μεγαλύτερη απόλαυση από εκείνη που ένιωσε ο Μαρξ δαγκώνοντας το χέρι του βασιλιά του βαμβακιού […]»

 Και συνεχίζουμε, βλέποντας..



Σύντροφοι,

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ, έμπλεοι σεβασμού, να γιορτάσουμε την 200η επέτειο από τη γέννηση του Καρλ Μαρξ, να θυμηθούμε στον ισχυρό του χαρακτήρα και τα ιστορικά του επιτεύγματα και να επανεξετάσουμε το εξέχον πνεύμα του και τις φωτεινές ιδέες του.

Ο Μαρξ είναι ο επαναστατικός ηγέτης του προλεταριάτου και των εργαζομένων όλου του κόσμου, ο βασικός ιδρυτής του μαρξισμού, ο ιδρυτής των μαρξιστικών κομμάτων και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και ο σημαντικός στοχαστής της σύγχρονης εποχής. Στους δυο αιώνες έχουν περάσει από τη γέννηση του, έχουν συντελεστεί μαζικές και ριζικές αλλαγές στον κόσμο. Αλλά το όνομα του Μαρξ συνεχίζει να είναι σεβαστό σ’ όλον τον κόσμο και οι θεωρίες του συνεχίζουν να εκπέμπουν τις φωτεινές ακτίνες της αλήθειας τους. 

Ο Μαρξ γεννήθηκε στις 05/05/1818 στην Τρίερ της Γερμανίας. Ο πατέρας του ήταν δικηγόρος. Από τα χρόνια του Γυμνασίου, εμπνεόταν από την ανθρώπινη ευτυχία και ήθελε εργαστεί για την προώθησή της. Κατά τα πανεπιστημιακά του χρόνου μελέτησε σε βάθος φιλοσοφία, ιστορία και νομική, αναζητώντας τα μυστικά που διαπερνούν την ανάπτυξη της ανθρώπινης κοινωνίας. Όταν εργαζόταν στην εφημερίδα Rheinische Zeitung, έγραψε διεισδυτικά άρθρα στα οποία επιτίθετο με δριμύτητα στην πρωσική κυβέρνηση και υπερασπιζόταν τα δικαιώματα του λαού. Το 1843, μετά τη μετακίνησή του στο Παρίσι, έγινο ενεργό μέλος του εργατικού κινήματος. Κατά τη συμμετοχή του, κατάφερε να συνδυάσει επαναστατική πρακτική και θεωρητική έρευνα και να ολοκληρώσει τη μεταστροφή του από ιδεαλιστή και υλιστή κι από επαναστατικού δημοκράτη σε κομμουνιστή. 

Το 1845, μαζί με τον Ένγκελς, έγραψαν τη Γερμανική Ιδεολογία, η οποία ήταν κι η πρώτη σχετικά συστηματική επεξεργασία των βασικών αρχών του ιστορικού υλισμού. Το 1848, πάλι μαζί με τον Ένγκελς, έγραψαν το Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος – το οποίο, μόλις δημοσιεύτηκε, προκάλεσε σοκ στον κόσμο. Για το οποίο, ό Ένγκελς είπε ότι είναι ‘’το πιο επιτυχημένο και το πιο διεθνές προϊόν της σοσιαλιστικής βιβλιογραφίας, η κοινή πλατφόρμα που αναγνωρίζεται από εκατομμύρια εργαζόμενους από τη Σιβηρία ως την Καλιφόρνια.’’

Το 1848, με το ξέσπασμα των αστικών δημοκρατικών επαναστάσεων που σάρωσαν την Ευρώπη, ενεπλάκη άμεσα και καθοδήγησε αυτὀν τον αγώνα. Μετά την αποτυχία των επαναστάσεων αυτών, ο Μαρξ μελέτησε τα μαθήματα που εξήχθησαν και τα υπέβαλλε σε συστηματική πολιτικο-οικονομική ανάλυση, αποκαλύπτοντας τη φύση του καπιταλισμού και τα μοτίβα που χαρακτηρίζουν. Το 1867 δημοσιεύεται το Κεφάλαιο, το πιο σημαντικό και γόνιμο έργο του και το οποίο έχει τιμηθεί ως η ‘’Βίβλος της Εργατικής Τάξης.’’ Τα μετέπειτα χρόνια, συνέχισε τα παρακολουθεί από κοντά τις νέες τάσεις της παγκόσμιας ανάπτυξης και τη δράση του εργατικού κινήματος, κάνοντας μεγάλες προσπάθειες ανἀδειξης ζητημάτων σχετικών με την ανθρώπινη εξέλιξη από μια ακόμη πιο ευρεία οπτική γωνία.

Η ζωή του Μαρξ ήταν μια ζωή ευγενών ιδανικών και αφοσίωσης στον αγώνα για την χειραφέτηση του ανθρώπου. Το 1835, ό 17χρονος Μαρξ έγραψε μια έκθεση αποφοίτησης από το Γυμνάσιο, με τίτλο ‘’Συλλογισμοί ενός Νέου πάνω στην Επιλογή Επαγγέλματος’’, στην οποία σημείωνε, ‘’Αν έχουμε επιλέξει τη στάση ζωής κατά την οποία μπορούμε να κάνουμε το μεγαλύτερο μέρος του έργου που απαιτείται για το καλό της ανθρωπότητας, κανένα βάρος δεν θα μας κάνει να λυγίσουμε γιατί πρόκειται περί θυσιών για το καλό όλων. Και τότε δεν θα βιώσουμε την ασήμαντη, περιορισμένη κι εγωιστική χαρά, αλλά η ευτυχία μας θα είναι η ευτυχία εκατομμυρίων ανθρώπων, κι οι πράξεις μας θα ζουν σιωπηλά αλλά μόνιμα μές τη ζωή όλων των ανθρώπων, και τις στάχτες μας θα μουσκέψουν δάκρυα ευγενών ανθρώπων’’. Σ’όλη του τη ζωή αντιμετώπισε μεγάλες οικομομικές δυσκολίες λόγω συνεχών μετακινήσεων και ασωτείας, βίωσε την φτώχεια και την αρρώστια αλλά ποτέ δεν αμφιταλαντεύτηκε και παρέμεινε στον αγώνα, αφοσιωμένος στο ευγενές ιδανικό της χειραφέτησης του ανθρώπου. 

Η ζωή του Μαρξ ήταν μια ζωή ανυπακοής εν μέσω οικονομικών δυσκολιών και προσπάθειας δημιουργίας νέων διανοητικών εργαλείων για την αναζήτηση της αλήθειας. Έγραψε κάποτε, ‘’Δεν υπάρχει βασιλική οδός για την επιστήμη και μπορούν να φτάσουν στις φωτεινές κορυφές της μόνον όσοι δεν υπολογίζουν τον κόπο να περάσουν από τα δύσβατα μονοπάτια της.’’ Κατά τη δημιουργία του επιστημονικού θεωρητικού συστήματός του, αντιμετώπισε δυσκολίες ασύλληπτες για τους περισσότερους συνηθισμένους ανθρώπους πριν φτάσει στη φωτεινή κορυφή. Πολυμαθής και καλά διαβασμένος, μελέτησε και κατανόησε σε βάθος την πνευματική παραγωγή όλων των πεδίων της φιλοσοφίας και των κοινωνικών επιστημών αλλά και μέρος των φυσικών επιστημών, προσπαθὠντας να αποστάξει την ουσία από τα επιτεύγματα του ανθρώπινου πολιτισμού.

Σε όλη του τη ζωή ήταν με αυταπάρνηση αφοσιωμένος στο έργο του, δουλεύοντας 16 ώρες τη μέρα. Έγραψε σ’ένα φίλο του σχετικά με την εργασία πάνω στο Κεφάλαιο, ‘’Αιωρούμουν διαρκώς στο χείλος του τάφου. Έτσι, δεν έπρεπε να χάσω ούτε λεπτό ώστε να μπορέσω να ολοκληρώσω αυτό το καθήκον.’’ Αν και ήταν συνεχώς άρρωστος τα τελευταία του χρόνια, συνέχισε να ασχολείται με νέα απιστημονικά πεδία και αντικείμενα κι έγραψε ένα τερἀστιο αριθμό επιστημονικών άρθρων πάνω στην ιστορία, τις ανθρωπιστικές σπουδές και τα μαθηματικά. Όπως είπε ο Ένγκελς, ‘’Σε κάθε ξεχωριστό πεδίο που διερεύνησε ο Μαρξ - κι διερεύνησε πολλά και κανένα τους επιφανειακά – σε κάθε πεδίο, ακόμη κι στα μαθηματικά, έκανε τις δικές του ανακαλύψεις. 

Η ζωή του Μαρξ ήταν μια ζωή αδιάκοπης πάλης για την ανατροπή του παλιού κόσμου και τη δημιουργία ενός καινούργιου. Όπως είπε ο Ένγκελς, ‘’Ο Μαρξ ήταν, πριν απ’ όλα, ένας επαναστάτης [...] Η πάλη ήταν το στοιχείο του. Και πάλευε με τέτοιο πάθος, τέτοια επιμονή κι επιτυχία που λίγοι μπορούσαν να τον ανταγωνιστούν. Η ισόβια αποστολή του Μαρξ ήταν η πάλη για τη χειραφέτιση του ανθρώπου. Για την απελευθέρωση των πολλών από την εκμετάλλευση και την καταπίεση, ενεπλάκη με όλη του τη δύναμη και χωρίς δισταγμούς στο δυναμικό εργατικό κίνημα, παραμένοντας πάντα στην εμπροσθοφυλακή του επαναστατικού αγώνα. Υπό την ηγεσία του ιδρύθηκε το 1847 η Κομμουνιστική Λίγκα, το πρώτο προλεταριακό κόμμα στον κόσμο. Καθοδήγησε τη Διεθνή (Ένωση Εργατών), την πρώτη διεθνή οργάνωση εργατών στον κόσμο. Υποστήριξε με θέρμη την Παρισινή Κομμούνα, την πρώτη επανάσταση κατά την οποία οι εργάτες κατέλαβαν την πολιτική εξουσία και με αστείρευτο πάθος καθοδήγησε την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος σ’ όλο τον κόσμο. 

Ο Μαρξ, μπορεί να ήταν ένα αδάμαστο πνεύμα αλλά ήταν κι ένας άνθρωπος με σάρκα και οστά. Αγαπούσε τη ζωή κι ήταν ειλικρινής, τίμιος, ευαίσθητος και δίκαιος. Η επαναστατική φιλία του με τον Ένγκες κράτησε 40 χρόνια. Κι όπως είπε κάποτε ο Λένιν, ‘’Οι παλιοί θρύλοι μιλούν για διάφορες μεγάλες φιλίες στο παρελθόν αλλά η φιλία των Μαρξ/Ένγκελς ξεπερνάει όλους τους θρύλους, και τους πιο συγκινητικούς θρύλους των αρχαίων, τους σχετικούς με τη φιλία των ανθρώπων.’’ Ο Μαρξ χρηματοδότησε ανιδιοτελώς την επαναστική υπόθεση. Ακόμη και στα δύσκολα χρόνια της ζωής του, έκανε ότι καλύτερο μπορούσε για να βοηθήσει τους ένοπλους συντρόφους του. Ο Μαρξ κι η σύζυγός του Τζένη, υπέμεναν όλες αυτές τις δυσκολίες μαζί, συνθέτωντας μια πανέμορφη συμφωνία ευγενών ιδανικών και έρωτα.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου