Γιατί η ποίηση έχει (ή δεν έχει) νόημα (43): Η Ποίηση του Προαιώνιου Εχθρού

Τις μέρες αυτές της έντασης κάναμε πολλές συγκρίσεις: τόσα αεροπλάνα αυτοί, τόσα εμείς, τόσα τανκς, τόσα καταδρομικά, τόσες υποδομές και τα παρόμοια. Έτσι, είπαμε να ρίξουμε και μια ματιά στην ποίηση του εχθρού.

Ποσοτικά, όπως ήταν αναμενόμενο κυριαρχούμε, κάτι που φαίνεται χωρίς πολύ κόπο: αρκεί μια σύγκριση των σίγουρα ελλειπέστατων καταλόγων που δίνει η Wikipedia (εδώ κι εδώ), που δίνει 52 Έλληνες/Eλληνίδες έναντι 42 Τούρκων/Τουρκάλων. Ανηγμένα στον πληθυσμό αυτά τα νούμερα δίνουν για την Ελλάδα περίπου δεκαπλάσιο αριθμό ποιητών/τριών per capita σε σχέση με τον εχθρό. Αυτό επιβεβαιώνεται περαιτέρω με μια σύγκριση των famous poets κάθε χώρας (εδώ κι εδώ): 42 Έλληνες famous poets έναντι μόλις 15 του εχθρού.

Προχωράμε. Και μιας και δεν γνωρίζουμε τους συγχρόνους Τούρκους ποιητές, βασιζόμαστε στις γνωστές αξίες. Ένα ωραίο ποίημα είναι το «Η χώρα αυτή είναι δική μας» του μεγάλου κομμουνιστή ποιητή Ναζίμ Χικμέτ. Ας το απολαύσουμε:

‘’Η χώρα αυτή π᾿ ορμά απ᾿ τὴν Ασία με καλπασμό
Και που προβάλλει
τ᾿ ώριο κεφάλι
σαν το πουλάρι
γεμάτο χάρη
προς της Μεσόγειος το νερό
η χώρ᾿ αυτὴ είναι δική μας
με ματωμένους τούς καρπούς
δόντια σφιγμένα
πόδια γυμνά.

Σα μεταξένιο τούτη η γη μας
είναι χαλί μας
τούτη η γή μας
η κόλασή μας
τούτ᾿ η παράδεισο
είναι δική μας.

Η θέλησή μας
τώρα τρανεύει
νά ῾ναι δική μας
παντοτινά
να ζούμε λεύτεροι σα δέντρα
σα τα δεντρά τού ίδιου δάσου
αδερφωμένα
αγκαλιαστά.’’

Τώρα η Ομάδα Διερεύνησης Νοήματος Ποίησης, αναρωτιέται: να γυρίσει στο «προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε» ή να συνεχίσει με τον άλλον Τούρκο, άλλου τύπου ρομαντικό, τον Ορχάν Βελή Κανίκ, που πνιγμένος στο αλκοόλ, στην ποίηση και στον έρωτα, έγραφε στο «Ποσοτικό» (μτφρ. Γ Μπλάνας):

‘’Με τρελαίνουν οι όμορφες γυναίκες
το ίδιο κι οι εργατικές.
Όμως οι όμορφες εργατικές γυναίκες
με ξετρελαίνουν στην κυριολεξία.’’

YΓ. Υπάρχει και η μελέτη του Γ Μαγκριώτη, "Ο επεκτατισμός στην τουρκική ποίηση", όπου αναλύει ποιήματα κορυφαίων Τούρκων ποιητών. Τα πιο ωραία είναι αυτά  που μέσα από ωραίες εικόνες αναδίδουν μια αίσθηση νοσταλγίας  για μια ξένη γη που βρέθηκε κάτω από τούρκικη κυριαρχία για κάποιο χρονικό διάστημα.