Καλή Χρονιά (αλλά για ποιούς;)

4oς στη λίστα του Wizard που συγκεντρώνει τους 100 καλύτερους/αγαπημένους κακούς της αμερικανικής φαντασίας (προηγούνται ο Joker του Batman, ο Pazuzu του Εξορκιστή κι ο Palpatine του Πολέμου των Άστρων), ο Διδάκτωρ Doom, εκτός από μοχθηρός μονάρχης της Latveria και ορκισμένος εχθρός τού Reed Richards και των Fantastic Four, είναι και οικονομολόγος.

Αυτό το παρατσούκλι κόλλησαν τέλος πάντων οι συνάδελφοί του στον Nouriel Roubini γιατί, ενώ αυτοί αυνανίζονταν με το μεγαλείο και την ανθεκτικότητα του μεταψυχροπολεμικού καπιταλισμού, αυτός προέβλεψε με αξιοθαύμαστη ακρίβεια τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, τις συνέπειες της οποίας νιώσαμε τόσο καλά στο πετσί μας, ειδικά εδώ στην Ελλάδα. 

[Το παρατσούκλι είναι ενδεικτικό της σημασίας που έχει η κόμικ και superhero φιλοσοφία για το αμερικανικό έθνος και, κατά προέκταση, για όλη τη νατοτσολιάδικη κουλτούρα - σπανίως βρίσκεις νατοτσολιά ή νατοτσολιού που να μην είναι λάτρης της superhero φιλοσοφίας].

Και ο Nouriel Roubini, παίρνοντας στα σοβαρά το παρατσούκλι (αφού κι αυτός, αν και κάπως ετερόδοξος, τέκνο και υπηρέτης της ίδιας κουλτούρας είναι), και εμπνεόμενος από του προφήτες προπάτορές του (Ησαΐα, Σοφονία, Ιερεμία - ο NR είναι Ιρανός Εβραίος) αλλά κι από τη χριστιανική Αποκάλυψη και του 4 ιππότες της, μας έδωσε το 2ο καυτό βιβλίο της χρονιάς, μετά το ’Chip War: The Fight for the World's Most Critical Technology’’ του Chris Miller , 
''Megathreats: The Ten Trends That Imperil Our Future, and How to Survive Them''

Συνοπτικά, ο Roubini προειδοποιεί ότι ολόκληρος ο κόσμος οδεύει με κλειστά μάτια προς μια καταστροφική κρίση χρέους. Αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση υπερβολή, αλλά μάλλον προφάνεια. Μέχρι το τέλος του 2021, το παγκόσμιο χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, ξεπέρασε το 350% του ακαθάριστου προϊόντος του πλανήτη . Το συμπέρασμα είναι αναπόφευκτο. Ο Roubini πιστεύει ότι η μητέρα όλων των κρίσεων χρέους είναι αναπόφευκτη είτε αυτή τη δεκαετία, είτε την επόμενη.

Ακολουθώντας πιστά το προφητικό μοντέλο γραφής, θεωρεί ότι κάθε δυνατή θεραπεία για να αποφευχθεί αυτό έχει δοκιμαστεί και έχει αποδειχθεί ότι είναι λανθασμένη, αναβάλλοντας απλώς την Ημέρα της Κρίσεως και δημιουργώντας νέες και πιο δυσεπίλυτες (αν όχι άλυτες) αντιφάσεις. Επικεντρώνει σε δέκα από αυτές, αν και, όρεξη να κανείς να μετράει, υπάρχουν πολύ περισσότερες. 

Πρώτη και καραμπινάτη: σε ένα ορθολογικό σύστημα όπου οι τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις θα έπρεπε να σημαίνουν μείωση της εργάσιμης ημέρας και γενική βελτίωση της ποιότητας ζωής για την πλειοψηφία, στο πλαίσιο του καπιταλισμού, αποτελούν θανάσιμη απειλή. Ο αντίκτυπος της τεχνητής νοημοσύνης, της ρομποτικής και άλλων εξελίξεων θα καταστρέψει μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας και θα οδηγήσει σε μαζική τεχνολογική ανεργία, απειλώντας ακόμη και πρώην προνομιούχα επαγγελματικώς στρώματα (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, λογιστές) που αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά του κοινοβουλευτικού θεατρικού πολύπρακτου που αυτοαποκαλείται δημοκρατία.

Επισημαίνει, επίσης, την μεγάλη συγκέντρωση εταιρικής εξουσίας, τις διευρυνόμενες κοινωνικές ανισότητες και τη διάδοση της παραπληροφόρησης που υπονομεύει την κοινωνική συνοχή και απειλεί τη σταθερότητα του status quo. Εκφράζει και την ανησυχία του για πολλά άλλα πράγματα, όπως ο κίνδυνος εντάσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας που θα οδηγήσουν σε στρατιωτικές συγκρούσεις, η τεράστια επέκταση του προσφυγικού προβλήματος ως συνέπεια της οικονομικής κατάρρευσης, οι πόλεμοι, εμφύλιοι και άλλοι και, τέλος, η απειλή για το παγκόσμιο περιβάλλον.

Το πιο ‘’ωραίο’’ όμως είναι ότι αυτή τη φορά δεν είναι μόνος. Ακόμα κι ο Κέρβερος του παγκόσμιου καπιταλισμού, το τόσο γνωστό μας ΔΝΤ, μας λέει με το στόμα της τωρινής αρχηγού του Kristalina Georgieva:

"Βιώνουμε μια θεμελιώδη αλλαγή στην παγκόσμια οικονομία, από έναν κόσμο σχετικής προβλεψιμότητας... σε έναν κόσμο με μεγαλύτερη αστάθεια - μεγαλύτερη αβεβαιότητα, μεγαλύτερη οικονομική αστάθεια, γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις και πιο συχνές και καταστροφικές φυσικές καταστροφές".

Ακολουθούν τα περιεχόμενα του βιβλίου. Μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν οι εκθεσιολόγοι για ασκήσεις πάνω στην έκθεση ιδεών των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων. Για το τελευταίο μέρος (Μπορεί να αποφευχθεί αυτή η καταστροφή;), θα επανέλθω.

Μέρος 1: Χρέος, δημογραφικά στοιχεία και επικίνδυνες πολιτικές

Κεφ.1: Η μητέρα όλων των κρίσεων χρέους

Κεφ.2: Ιδιωτικές και δημόσιες αποτυχίες

Κεφ.3: Η δημογραφική ωρολογιακή βόμβα

Κεφ.4: Η παγίδα του εύκολου χρήματος και ο κύκλος έκρηξης-κατάρρευσης

Κεφ.5: Ο επερχόμενος μεγάλος στασιμοπληθωρισμός

Μέρος 2: Οικονομικές, εμπορικές, γεωπολιτικές, τεχνολογικές και περιβαλλοντικές καταστροφές

Κεφ.6: Κατάρρευση νομισμάτων και χρηματοπιστωτική αστάθεια

Κεφ.7: Το τέλος της παγκοσμιοποίησης;

Κεφ.8: Η απειλή της Τεχνητής Νοημοσύνης

Κεφ.9: Ο νέος ψυχρός πόλεμος

Κεφ. 10: Ένας μη κατοικήσιμος πλανήτης;

Μέρος 3: Μπορεί να αποφευχθεί αυτή η καταστροφή;

Κεφ. 11: Σκοτεινό πεπρωμένο

Κεφ. 12: Ένα πιο "ουτοπικό" μέλλον;

Μια σύνοψη των απόψεων του ΝR από τον ίδιο: 

εδώ.