Αυτή ήταν η μια άποψη, διακηρυγμένη από τους ακαδημαϊκούς των μεγάλων πανεπιστημίων και πρωτοπόρους της «αναβίωσης Μέλβιλ», η οποία όμως έβαλε και τις βάσεις, αν και έλεγε περισσότερα πράγματα για τους ακαδημαϊκούς παρά για τον Μέλβιλ.
Μεσολάβησαν και άλλοι αστέρες της σοβαρής αμερικανικής λογοτεχνίας (William Faulkner (1927): Ο Μόμπυ- Ντικ είναι το βιβλίο που κάθε συγγραφέας θα ήθελα να γράψει, Ernest Hemingway (1951): ο Μέλβιλ είναι ένας από τους λίγους συγγραφείς με τους οποίους έχω ακόμη να αναμετρηθώ).
Και δεν άργησε να έρθει και η «αντίστροφη» ανάγνωση: ο ύμνος του ατομικισμού αντιστρέφεται σε έμμεση καταδίκη του ως ουτοπία απέναντι στην οποία αντιπαραβάλλεται η συντροφικότητα των Ισμαήλ/Κουίκουεγκ που συμβολίζει τη μετασχηματιστική δύναμη της συμπάθειας προς τον άλλον.
Άρχισαν οι χριστιανικο-σοσιαλιστικές και κρυπτο-ομοφυλοφιλικές αναγνώσεις (F.O. Matthiessen), οι φυλετικές (Ralph Ellison), οι μαρξιστικές (C.L.R. James). Τα υπερσυντηρητικά μεταπολεμικά χρόνια ανάγκασαν πολλούς συγγραφείς και διανοούμενους να μεταμφιέσουν τις ανατρεπτικές τους θέσεις με τη μάσκα «του αμερικάνικου τρόπου ζωής» O μαρξιστής C.L.R. James, ενώ ήταν υπό απέλαση από τις ΗΠΑ, έγραψε ένα βιβλίο με θέμα τον Μέλβιλ, το εξέδωσε με δικά του έξοδα και απέστειλε σε όλα τα μέλη της Συγκλήτου, ζητώντας την κατανόησή τους και την αμερικανική ιθαγένεια. Πολλοί χαρακτήρες του Μέλβιλ έγιναν το μέσο περιγραφής της περίπλοκης πολιτικής κατάστασης του ψυχρού πολέμου.
Ο Μέλβιλ ή, μάλλον, τα βιβλία του και δη ο Μόμπι Ντικ, βόλευαν του πάντες: και τους λογοτεχνικούς εθνικιστές και τους αμφισβητίες του συστήματος, Και τους υπερασπιστές του Κράτους και της Βίας και τους διακόνους της συντροφικότητας. Και τους στυλοβάτες του Λευκού Κανόνα και τους προμάχους του διαφορετικού. Kαι τους λάτρεις της «κανονικής» αρρενωπότητας και αυτούς της «μη κανονικής».
Από την άποψη της λογοτεχνικής θεωρίας ο Μόμπι Ντικ αποτέλεσε έναν θρίαμβο της θεωρίας της πρόσληψης, δηλ. της θεωρίας που δίνει περισσότερο σημασία στην αλληλεπίδραση κειμένου – αναγνώστη και λιγότερο στο συγγραφέα.
Αυτά για τον Μόμπι Ντικ - και οι αναγνώσεις συνεχίζονται….
Πηγές
Lauter, P., Melville Climbs the Canon, American Literature 66.1 (1994): 1-24.
Philbrick N., The Road to Melville, Vanity Fair.
Knoll, Α., Authoritarian and Authorial Power in Herman Melville's Moby-Dick
McCarthy, Μ., No News, or, What Killed the Do, The Reporter, 07/1952.
Grossman, J. The Canon in the Closet: Matthiessen’s Whitman, Whitman’s Matthiessen, American Literature. 70.4 (1998): 799-832.
Μεσολάβησαν και άλλοι αστέρες της σοβαρής αμερικανικής λογοτεχνίας (William Faulkner (1927): Ο Μόμπυ- Ντικ είναι το βιβλίο που κάθε συγγραφέας θα ήθελα να γράψει, Ernest Hemingway (1951): ο Μέλβιλ είναι ένας από τους λίγους συγγραφείς με τους οποίους έχω ακόμη να αναμετρηθώ).
Και δεν άργησε να έρθει και η «αντίστροφη» ανάγνωση: ο ύμνος του ατομικισμού αντιστρέφεται σε έμμεση καταδίκη του ως ουτοπία απέναντι στην οποία αντιπαραβάλλεται η συντροφικότητα των Ισμαήλ/Κουίκουεγκ που συμβολίζει τη μετασχηματιστική δύναμη της συμπάθειας προς τον άλλον.
Άρχισαν οι χριστιανικο-σοσιαλιστικές και κρυπτο-ομοφυλοφιλικές αναγνώσεις (F.O. Matthiessen), οι φυλετικές (Ralph Ellison), οι μαρξιστικές (C.L.R. James). Τα υπερσυντηρητικά μεταπολεμικά χρόνια ανάγκασαν πολλούς συγγραφείς και διανοούμενους να μεταμφιέσουν τις ανατρεπτικές τους θέσεις με τη μάσκα «του αμερικάνικου τρόπου ζωής» O μαρξιστής C.L.R. James, ενώ ήταν υπό απέλαση από τις ΗΠΑ, έγραψε ένα βιβλίο με θέμα τον Μέλβιλ, το εξέδωσε με δικά του έξοδα και απέστειλε σε όλα τα μέλη της Συγκλήτου, ζητώντας την κατανόησή τους και την αμερικανική ιθαγένεια. Πολλοί χαρακτήρες του Μέλβιλ έγιναν το μέσο περιγραφής της περίπλοκης πολιτικής κατάστασης του ψυχρού πολέμου.
Ο Μέλβιλ ή, μάλλον, τα βιβλία του και δη ο Μόμπι Ντικ, βόλευαν του πάντες: και τους λογοτεχνικούς εθνικιστές και τους αμφισβητίες του συστήματος, Και τους υπερασπιστές του Κράτους και της Βίας και τους διακόνους της συντροφικότητας. Και τους στυλοβάτες του Λευκού Κανόνα και τους προμάχους του διαφορετικού. Kαι τους λάτρεις της «κανονικής» αρρενωπότητας και αυτούς της «μη κανονικής».
Από την άποψη της λογοτεχνικής θεωρίας ο Μόμπι Ντικ αποτέλεσε έναν θρίαμβο της θεωρίας της πρόσληψης, δηλ. της θεωρίας που δίνει περισσότερο σημασία στην αλληλεπίδραση κειμένου – αναγνώστη και λιγότερο στο συγγραφέα.
Αυτά για τον Μόμπι Ντικ - και οι αναγνώσεις συνεχίζονται….
Πηγές
Lauter, P., Melville Climbs the Canon, American Literature 66.1 (1994): 1-24.
Philbrick N., The Road to Melville, Vanity Fair.
Knoll, Α., Authoritarian and Authorial Power in Herman Melville's Moby-Dick
McCarthy, Μ., No News, or, What Killed the Do, The Reporter, 07/1952.
Grossman, J. The Canon in the Closet: Matthiessen’s Whitman, Whitman’s Matthiessen, American Literature. 70.4 (1998): 799-832.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου