https://www.youtube.com/watch?v=hh-P0PPolCI

Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2018

Λογοτεχνικός Δαρβινισμός (89):H Αξία της Ρίμας: Η εξέλιξη του κύρους των ποιητών μέσα στην ιστορία

Η καριέρα στην ποίηση είναι τέτοια που κανείς ποιητής, ως και τον θάνατο του ακόμη, δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το αποτύπωμα που θα αφήσει στην ιστορία. Τα χρήματα που αποφέρει το έργο τους δεν μπορούν να αποτελέσουν κριτήριο (π.χ., Τα «Οινοπνεύματα»του Απολινέρ πούλησαν 213 αντίτυπα το 1913 και μέχρι τον θάνατό του (1918) ο ποιητής δεν είχε αναγνωριστεί παρά σε ελάχιστους αβάντ-γκαρντ κύκλους). Έτσι, μεσα στους αιώνες οι ποιητές είχαν και 2ο επάγγελμα (ακόμη και στα παλιά τα χρόνια, αυτοί που ήταν υπό την προστασία κάποιου ευγενούς, όλο και κάτι άλλο θα κάνανε για τον κόμη που τους τάιζε) και πάντα έτειναν να αναζητούν την εξωτερική (θεσμική ως επί το πλείστον) χρηματική υποστήριξη.

Στο άρθρο «The price of rhymes: The evolution of poets’ status throughout history» (Poetics 70 (2018) 39–53),απ’όπου και αντλώ, ο S Dubois προσπαθεί να αποτυπώσει το κύρος των γάλλων ποιητών από τον 16ο έως και τον 20ο αιώνα και τα υπόλοιπα που ανέφερα πιο πάνω. 

Για να επιλέξει ποιητές ο SD βασίστηκε στις εκδόσεις Gallimard: όσοι ποιητές δημοσιεύυονται στις ανθολογίες που εκδίδει αυτός ο οίκος, θεωρούνται ποιητές με κύρος. Και για να τους αναλύσει χρησιμοποίησε τα κοινωνικά χαρακτηριστικά που έχει απομονωσει ο κοινωνιολογος Πιερ Μπουρντιέ.

Η κατανομή των ποιητών μέσα στους αιώνες είναι, κατά αναμενόμενα, άνιση:79-16ος αιώνας/69-17ος/73-18ος/99-19ος/236-20ος=556 συνολικά.

1.Τόπος γέννησης -θανάτου



2. Το σόι και τα επαγγέλματα


3. Οι ποιητές και τα επαγγέλματα




4. Σύνθεση της Γαλλικής Ακαδημίας




  • Μέχρι το 18ο αιώνα η ποίηση ήταν μια «αυλική» τέχνη, με την εγκωμιαστική ποίηση να κυριαρχεί=ποίηση του τί γαμάτος είσαι αφέντη μου και τον 17ο αιώνα η ακαδημία κατά τα 2/3 σχεδόν αποτελούνταν απο ποιητές.
  • Σημαντικό επίσης το νομικό επάγγελμα που έδινε τη δυνατότητα στους ποιητές να κάνουν καλά κονέ στους κύκλους της αριστοκρατίας και της διανόησης. Επίσης, γενικά, όσο πιο γαμάτος ο ευγενής τόσο πιο γαμάτος κι ο ποιητής. Αντίστοιχη και η κονόμα. 
  • Τα λογοτεχνικά σαλόνια έπαιξαν ιδιαίτερο ρόλο και ήταν η αγορά της υπόθεσης (κι ο Βολτέρος, ως ποιητής ξεκίνησε).
  • Το 19ο αιώνα τα πράγματα είχαν ταραχτεί από την Επανάσταση, οι αστοί άρχισαν να παίρνουν τα κουμάντα κι η λογοτεχνία, κατά τη διάσημη ρήση του Σεντ Μπεβ, είχε γίνει βιομηχανία, οι πεζογράφοι είχαν αρχίσει να τα κονομούν και η/οι ποίηση/τες κάτι έπρεπε να κάνει/νουν. 
  • Ότι και να έκαναν, αυτό που έμεινε είναι ο ρομαντισμός (περισσότερο μια αριστοκρατική αντίδραση στη νεωτερικότητα) κι οι καταραμένοι δανδήδες Μποντλέρ, Ρεμπό, Βερλέν... 
  • Οι περισσότεροι καταραμένοι την έβγαζαν δύσκολα με αβέβαιες δημοσιογραφικές δουλειές και πληρωμή με τη γραμμή ενώ οι πιο προσγειωμένοι δούλευαν ως δημόσιοι υπάλληλοι και δάσκαλοι, απασχολούμενοι πλέον από το αστικό κράτος κι όχι από ευγενείς. 
  • Στον 20ο αιώνα, ο κόσμος «πλημμύρισε» από ποιητές και είναι χαρακτηριστικό ότι περισσότερο από το 1/4, προέρχονται από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα δείχνοντας την κοινωνική κινητικότητα του αιώνα. Κι αναπόφευκτα, κατά συντριπτική πλειοψηφία, το Κράτος στηρίζει ποίηση, ποιητές και ποιήτριες  μέσω χρημοδότησης και σχετικών επαγγελμάτων (δάσκαλοι, καθηγητές, κλπ). Στην ακαδημία  εκμηδενίστηκαν σχεδόν (2%) σε αντίθεση με τους πεζογράφους που κυριαρχούν (50%). 

Τετάρτη 26 Δεκεμβρίου 2018

Γιατί η ποίηση έχει (ή δεν έχει) νόημα (46): Η Eθνική Ενδεκάδα


[...] Ένας όχλος χασομέρηδων, εξευτελισμένος από ανάξιους ή αδιάφορους άρχοντες, χαζεύει, χλευάζει, προπηλακίζει. 


 1.Ένα από τα θέματα που μού έκαναν αρνητική εντύπωση στην εξαντλητική γενικά «Ιστορία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας 1750-2015» (ΠΕ Κρήτης, 2018) του ΓΒ Δερτιλή, ήταν η απουσία κάποιας (αποσπασματικής, έστω) αναφοράς του συγγραφέα στην ποίηση της χώρας και τους διάκονούς της. Κι αυτό, με δεδομένο ότι η σύγχρονη, τουλάχιστον, Ελλάδα, ό,τι καλύτερο έχει να δείξει σε επίπεδο παγκόσμιας ετικέτας, είναι τα 2 Νόμπελ στην ποίηση. 
Η αρνητική εντύπωση γίνεται πιο έντονη όταν θυμάσαι ότι το βιβλίο άρχιζε με τα πιο πάνω λόγια του Σεφέρη από τις «Δοκιμές». Ή, όταν νιώθεις πως μια από τις κυρίαρχες πνευματικές μορφές που καθοδήγησε τον συγγραφέα ήταν ο ΚΘ Δημαράς, που αν μη τί άλλο, ήταν πάνω απ΄ όλα ιστορικός της λογοτεχνίας, άρα και της ποίησης.

2.Έτσι, πέρα από τον Σεφέρη (για τον οποίο γίνεται και ειδική (ψιλοαπολογητική) μνεία), ο οποίος αναφέρεται κι αλλες 2-3 φορές (πάντα σε σχέση με τις «Δοκιμές»), γινεται και από μια αναφορά στον εθνικό ποιητή Α=Σολωμός («οι παραλληλισμοί του Δάντη με τον Σολωμό μπορεί να είναι αναχρονιστικοί, αλλά δεν είναι αδικαιολόγητοι») και στον εθνικό ποιητή Β=Παλαμάς (για τη στάση του απέναντι στο Κίνημα στο Γουδί=μάλλον αρνητική). 

3.Έτσι, θυμήθηκα το δίδυμο των πιο «λαϊκών» νεοφιλελέ ιστορικών Θ Βερέμη και Γ Κολιόπουλο (φέτος έγινε τρίδυμο με την προσθήκη του Ι Μιχαηλίδη και άναψε φωτιές με το «1821-Η Δημιουργία Ενός Έθνους- Κράτους» (Μεταίχμιο, 2018)), που στην δική τους «Ελλάς. Η σύγχρονη συνέχεια. Από το 1821 έως σήμερα - όπου το σήμερα είναι το 2006, πριν την 7η πτώχευση δηλ.) - είχαν αφιερώσει ένα ολόκληρο κεφάλαιο στον πολιτισμό. Tα αποσπάσματα για την ποίηση/ποιητές (ποιήτρια δεν υπάρχει ούτε για δείγμα): 

«Η μεγαλοφυία του Ανδρέα Κάλβου (1792-1869) [...] «ανακαλύφθηκε» πολλές δεκαετίες μετά την τελευταία ωδή του, αλλά ο σύγχρονός του Διονύσιος Σολωμός (1798-1869) άνοιξε τον δρόμο για την ποιητική απελευθέρωση από το επίσημο ιδίωμα [...] η χειμαρρώδης δημοτική του Κωστή Παλαμά (1859-1943) απελεύθερωσε τους οραματισμούς της ποίησης του. Στην απέναντι όχθη του παλαμικού φάσματος βρίσκεται η χαμηλών τόνων ποίηση του Αλεξανδρινού Κωνσταντίνου Καβάφη (1863-1933). Το συνολικό του έργο γεμίζει μόλις έναν τόμο, παρέχει μια πλήρη περιήγηση στην ελληνική πολιτισμική ιστορία, και η διακριτική σοφία του κρύβεται σε ένα ιδίωμα φειδωλό σε ποιητικές εξάρσεις. Ο Παλαμάς και ο Καβάφης είναι δυο διαφορετικές εκδοχές της ελληνικότητας. Ο πρώτος αναγγέλλει την εδαφική ενότητα της Ελλάδας, ο δεύτερος την ενότητα στον χρόνο. [...] Η νέα σοδειά ποιητών και διανοουμένων αμφιταλαντεύτηκε από την απόλυτη απελπισία του Κώστα Καρυωτάκη (1896-1928) και τη νηφάλια καρτερικότητα του Γιώργου Σεφέρη (1900-1971), έως τη λατρεία των αισθήσεων του Οδυσσέα Ελύτη (1911-1996). [...] Οι σουρεαλιστές Νίκος Εγγονόπουλος (1910-1985) και Ανδρέας Εμπειρίκος (1901-1975), ιδίως αυτός, επιδίωξαν να ανακουφίσουν την κρίση ταυτότητας και την ψυχολογική εμπλοκή των συγχρόνων τους. Χάρη στην παιχνιδιάρικη χρήση της καθαρεύουσας, η δυνατότητα της επίσημης γλώσσας για σάτιρα αποτέλεσε για ακόμη μια φορά αντικείμενο εκμετάλλευσης (σ.σ.:!!!).Τα βραβεία Νόμπελ για τον Σεφέρη και τον Ελύτη σηματοδοτούν μια αποκορύφωση του ποιητικού μέσου στον ελληνικό πολιτισμό. Προς τα τέλη του αιώνα όμως η μούσα της ποίησης φαίνεται πως είχε χάσει τον βηματισμό της. Η δεκαετία του 1970 έβγαλε τον Μανόλη Αναγνωστάκη (1925-2005) και τον Λευτέρη Πούλιο (1944=...)




Τέλος, οι ιστορικοί παραθέτουν ένα πεζό κείμενο του Ελύτη («Ο Παπαδιαμάντης κατά τον Ο Ελύτη», Εν Λευκώ, Ίκαρος, 1992), ένα πεζό κείμενο του Σεφέρη («Ο Καβάφης κατά Σεφέρη», Δοκιμές, Φέξης, 1962), ένα ποίημα του Α Εμπειρίκου («Θεόφιλος Χατζημιζαήλ», 1962), ἐνα απόσπασμα απο το ποίημα «Ποιητική» του Μ Αναγνωστάκη (1971), ένα ποίημα του Τίτου Πατρίκιου (1928-...) («Μοναδική Ανταμοιβή», 1992), ένα ποίημα του Λ Πούλιου («Συχνά όταν το σκοτάδι», 1977) Παραθέτουν επίσης ένα σκιτσογράφημα με τον Καβάφη και μια φωτογραφία από τις Δελφικές Γιορτές του 1927 (στην φωτό απεικονίζεται η πρώτη σύζυγος του Σικελιανού, αμερικανίδα Εύας Πάλμερ – Σικελιανού, κι όχι η  Άννα όπως λανθασμένα γράφουν στη λεζάντα οι συγγραφείς, επιβεβαιώνοντας ότι δεν ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα για τον εκκεντρικό Σικελιανό (γράφουν στο κεφάλαιο «Ιδεολογία και Κράτος» κι όχι σε αυτό του πολιτισμού): «Το κλείσιμο των αμερικανικών συνόρων για τους Έλληνες μετανάστες και η παρακμή των κοινοτήτων στην περιφέρεια της Ελλάδας ενέτειναν κατά τον Μεσοπόλεμο το συναίσθημα του αποκλεισμού στις νεώτερες γενιές.[...] Την ίδια εποχή ο Σικελιανός με τις Δελφικές Γιορτές υιοθετεί τη φυγή από τον αποκλεισμό αυτό προ ένα ένδοξο παρελθόν». Να σημειώσω ότι στο κεφάλαιο «Ιδεολογία και Κράτος» γίνεται αναφορά και στον «θρησκευόμενο ποιητή Τάκη Παπατσώνη (1895-1976)

4.Έτσι, με δεδομένο ότι το βιβλίο των Βερέμη και Κολιόπουλου, πρωτοκυκλοφόρησε στα αγγλικά (2002) και ανεξάρτητα από τα ποιητικά τους γούστα (αλήθεια, για τον Ρίτσο δεν άκουσαν τίποτε ποτέ αυτοί οι άνθρωποι; αναρωτιέται ο αναγνώστης), μπορεί να υποτεθεἰ ότι το δείγμα που συγκροτείται αποτελεί και ένα κριτήριο εκτίμησης της επιρροής, διείσδυσης και διάχυσης που μπορεί να έχει ο ελληνικός ποιητικός λόγος εκτός των συνόρων. Τουλάχιστον, αυτό υπέθεσε η Ομάδα Διερεύνησης Νοήματος Ποίησης και έφτιαξε την Εθνική Ποιητική Ενδεκάδα και τον INDEX του διαγράμματος. Ο INDEX αποτελείται απο επιμέρους indices: ; Google-index, wiki-index, journal-index, Phd-index, googlebooks-index (σε 4 γλώσσες=αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ιταλικά) – οι λεπτομέρειες διαθέσιμες σε όποιον ενδιαφέρεται. 

Δυο λόγια για την Ενδεκάδα: Οι Βερέμης & Κολιόπουλος δίνουν συνολικά τα 14 ονόματα: Κάλβος/ Σολωμός/ Παλαμάς/ Καβάφης/ Καρυωτάκης/ Σεφέρης/ Ελύτης/ Εγγονόπουλος/ Εμπειρίκος/ Αναγνωστάκης/ Πούλιος/ Πατρίκιος/ Σικελιανός/Παπατσώνης. Ο Σικελιανός αποκλείεται λόγω τραυματισμού στις Δελφικές Γιορτές, ενώ ο Τ Πατρίκιος αποκλείεται λόγω καλύτερης φόρμας του Λ Πούλιου αυτήν την εποχή, αλλά παραμένει ο πρώτος αναπληρωματικός. 2ος αναπληρωματικός ο Παπατσώνης.


Ο Σεφέρης πρώτευσε (INDEX=1000, κι οι υπόλοιποι με αναγωγή σε αυτόν) και είναι όχι ο Νέος Εθνικός Ποιητής, αλλά ο αρχηγός της Εθνικής Ενδεκάδας (=όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει...Το καράβι που ταξιδεύει το λένε  ΑΓ ΩΝΙΑ 937),  ο πρώην Εθνικός Ποιητής Β κερδίζει τον πρώην Εθνικό Ποιητή Α  και κατατροπώνει τον αισθησιακό Αλεξανδρινό. Την 5άδα κλείνει το 2ο μας Νόμπελ. Kαι τα λοιπά...Το "πουλέν" της ομάδας, ο Λ Πούλιος, είναι μόνος ζωντανός της 11άδας. 




Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2018

Πρόχειρες σημειώσεις για το μέλλον της Ευρώπης


«Η ευρωπαϊκή κοινωνία και οι πολίτες της αξιώνουν μια αξιόπιστη, ευρέως αποδεκτή και στιβαρή Ευρωπαϊκή Ένωση. Εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία, η Ευρωπαϊκή Ένωση υφίσταται πολιτικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς κλυδωνισμούς, [σ.σ.: κλύδων (ο): η μεγάλη φουρτούνα] με συνέπεια να ενισχύονται η απαισιόδοξη στάση και η αβεβαιότητα των πολιτών»

Είναι οι 2 πρώτες προτάσεις από το «Η Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον της Ευρώπης και πέραν αυτής» (6 Ιουλίου 2017), ένα ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται τον μεγαλύτερο πολιτικό πείραμα στην ιστορία.

Είναι ένα ωραίο κείμενο που μαζί με τις αναφορές που περιλαμβάνει και τα σενάρια, πρέπει, νομίζω, να διαβαστεί από όλους/ες τους/τις έλληνες/ίδες πολίτες (από τους λυκειόπαιδες ως υλικό για την Έκθεση, ως και τους συνταξιούχους που σκέφτονται τον μεταθανάτιο κόσμο). Αυτό μας παρακαλεί και προσκαλεί να κάνουμε και η ΕΕ.

Η κατάσταση των πραγμάτων





Τα 5 Σενάρια
Σ1: ΠΡΟΧΩΡΑΜΕ ΚΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΜΕ  ΝΑ ΥΠΆΡΞΟΥΜΕ
Σ2: ΥΠΑΡΧΟΥΜΕ ΑΠΛΑ ΩΣ ΚΟΙΝΗ ΑΓΟΡΑ
Σ3: ΟΙ ΧΩΡΕΣ ΚΑΤΑΛΥΤΕΣ ΚΙ ΟΠΟΙΟΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΣΜΙΞΕΙ, ΑΣ ΣΜΙΞΕΙ
Σ4: ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΑΛΛΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ
Σ5: ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Θέσεις τις ΕΟΚΕ για τα σενάρια

Σ1: Δεν αποτελεί επιλογή
Σ2: Πολύ περιορισμένο
Σ3: Τα καταλυτικό σενάριο είναι πρωτοποριακό, απαιτεί πρωτοπόρες χώρες – καταλύτες που θα δημιουργήσουν ενεργά κέντρα πολιτισμικής πρόσμιξης στα οποία ανά πάσα στιγμή θα μπορούν προσχωρούν και άλλες πρόθυμες χώρες.
Σ4: Επικίνδυνο γιατί απαιτεί συμφωνία μεταξύ των 27 κρατών μελών, με ενδεχόμενη συνέπεια την παράλυση της ΕΕ και την προαγωγή φυγόκεντρων τάσεων που θα θέσουν σε κίνδυνο τους στόχους και τις αξίες της Ένωσης
Σ5: Μη ρεαλιστικό

Η ΕΟΚΕ φαίνεται να τείνει προς το καταλυτικό Σ3. Το οποίο απαιτεί «να εμπνεόμαστε από μια κοινή αντίληψη για τα ιδανικά (*), από τα οποία εμφορούνταν οι ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης»
(*): common sense of purpose (Eng), vision commune (Fr), gemeinsamen Zielvorstellungen (De), чувство за обща цел (Bulg), etc.

Οι ιδρυτές και τα ιδανικά

Οι Πατέρες της ΕΕ είναι 11 – ποδοσφαιρική ομάδακανονικήο Λουξεμβούργιος Γιόζεφ Μπεχ (1), οι Γερμανοί Κόνραντ Αντενάουερ (2) και Βάλτερ Χάλσταϊν (3), οι Ολλανδοί Βίλεμ Μπέγιεν (4) και Σίκο Μάνσχολτ (5), οί  Ιταλοί  Αλτσίντε ντε Γκάσπερι (6) και Αλτιέρο Σπινέλι (7), ο Βρετανός Ουίνστον Τσόρτσιλ (8), οι Γάλλοι Ζαν Μονέ (9) και  Ρομπέρ Σουμάν (10) κι ο Βέλγος Πωλ-Ανρί Σπάακ (11).

Η αίσθηση μου είναι ότι σταρ της ομάδας (τουλάχιστον από την άποψη της δημοτικοτητας)  είναι ο Τσόρτσιλ. Κι ακολουθούν Αντενάουερ, Ζαν Μονέ  και  Ρομπέρ Σουμάν. Οι υπόλοιποι....

Το βασικό ιδανικό (ή purpose ή vision ή Zielvorstellungen ή чувство за обща ή etc.): Μια ειρηνική, ενωμένη και ακμάζουσα Ευρώπη

Οι 2 τελευταίες προτάσεις από το «Η Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον της Ευρώπης και πέραν αυτής», ένα ψήφισμα της ΕΟΚΕ για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται τον μεγαλύτερο πολιτικό πείραμα στην ιστορία:
«Για πρώτη φορά μετά το 1945, η Ευρώπη βρίσκεται σε τέτοιο βαθμό αντιμέτωπη με την πρόκληση να φροντίσει τα του οίκου της. Οι σχέσεις στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ και με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς η εύρυθμη κοινή ευρωπαϊκή διαχείριση των προβλημάτων που ανακύπτουν στις γειτονικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστούν εξαιρετικά επείγουσα την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής κοινής εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφαλείας, από τις οποίες θα εξαρτηθεί, εκ των πραγμάτων, η επιτυχία της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας

Λοιπές Εικόνες


Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2018

Γιατί η ποίηση έχει (ή δεν έχει) νόημα (45): Η κλιματική αλλαγή κι ο καθρέφτης του μάγου

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εξελίξεις στον χώρο της λογοτεχνικής θεωρίας και κριτικής, είναι η προσπάθεια των ερευνητών της Οικοκριτικής (Ecocriticism) να ξαναδιαβάσουν τις ιερές αγελάδες του μοντερνισμού και να ανιχνεύσουν στα γραπτά τους λίγη ή περισσότερη φύση. Φαίνεται ωραία προσπάθεια, αφού όλοι έχουμε τον μοντερνισμό συνδυασμένο περισσότερο με την πόλη και τα συστατικά/ιδιότητές της παρά με τη φύση.


Έτσι, ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης βρίσκει το Ecocriticism in the Modernist Imagination (2016) της Kelly Sultzbach, στο οποίο η ερευνήτρια ψάχνει να βρει τις οικολογικές ανησυχίες του ΕΜ Φόρστερτης Βιρτζίνια Γούλφ,και του ΟΧ Ώντεν., και διάφορα άλλα (π.χ., 1, 2). 

Το βιβλίο όμως που κέντρισε το ενδιαφέρον της Ομάδας Διερεύνησης Νοήματος Ποίησης (ΟΔΝΠ) ήταν το τσουχτερό (τουλάχιστον στην τιμή) «The New Poetics of Climate Change: Modernist Aesthetics for a Warming World» του Matthew Griffiths.

Κι αυτό γιατί η ΟΔΝΠ πιστεύει ότι αν η ποίηση έχει σήμερα κάποιο νόημα, το έχει στο πλαίσιο της ενδεχόμενης ή επερχόμενης (ανάλογα με το γούστο) κλιματικής αλλαγής.

Ο MG αρχίζει την έρευνά του (Κεφ.1. Το Κλίμα Αλλάζει τα Πάντα) μιλώντας μας για 2 ποιήματα που έχουν θέμα τους την κλιματική αλλαγή: το «Ο καθρέφτης του μάγου» του Andrew Motion και το «Triscombe stone» της Frances Presley.

Ο AM είναι ποιητής του συστήματος (ήταν poet laurete του ΗΒ από το 1999-2009 - (ας πούμε, σύμβουλος του/της Πρωθυπουργού σε θέματα ποίησης), ενώ η Frances είναι μάλλον πιο underground.

Το κρίσιμο ερώτημα είναι: πώς γράφεται ή/και πώς πρέπει να γράφεται η ποίηση κλιματικής αλλαγής;

O MG φαίνεται να προκρίνει το πιο μοντερνιστικό (και μορφικά και νοηματικά: πολυφωνικό, θραυσματικό, αβέβαιο, αντιφατικό και τα παρόμοια) «Triscombe stone» της Frances Presley εις βάρος του πιο παραδοσιακού, σε μια σειρά 5 «ελεύθερων»σονέτων, «Καθρέφτη του Μάγου». Η ΟΔΝΠ, αν και βρίσκει τους ισχυρισμούς πρόκρισης του μοντερνιστικού αποδεκτούς, δεν βρίσκει έτσι τους ισχυρισμούς για την απόρριψη του παραδοσιακού.

Έτσι, είπε να το πάρει από την αρχή και, μέσα στις φωνές και τα βρισίδια, και για να τηρήσει τις παραδόσεις, μετάφρασε πρώτα τον «Καθρέφτη του Μάγου». Και ο cryingwolf δακτυλογράφησε ό,τι άκουσε.

Ο Καθρέφτης του Μάγου. Andrew Motion
(μτφρ.: ΟΔΝΠ, αποκρυπτογράφιση, αποκωδικοποίηση, απομαγνητοφώνιση: crying wolf)

1.Μεσοκαλόκαιρο, μεσάνυχτα, Λονδίνο.
Βγαίνω από το γαλλικό  παράθυρο
και στέκομαι στον κήπο μου έτσι,
το γύρισμα της γης βαθιά να νιώθω
και ν’ αναπνέω τον τάχα ύπνο της.
Πράσινος αέρας φυσσά την ανέμελη κερασιά.
Φρούτα λαμποκοπούν στα μπλεγμένα κλαδιά
Και να μια μηλιά αγκαλιά με μια σταφυλιά.
Και πίσω μου, να η απλόκλαδη μουριά,
η λατρευτή, π’ αργεί να πρασινίσει
αλλά βαστάει πιο πολύ, και τα κλάδια απλώνει
πάνω μου, και να ο ουρανός που πέφτει,
και μυρίζει χόρτο τσακισμένο και τούβλο ξεραμένο
καθώς ξυπνάει η μαύρη γή κι εγώ τη βλέπω.

2. Βλέπω ό,τι ακούω: ένα άγρυπνο τραγούδι κίχλης
π’ ακόμη ζητά τον χώρο του στο σκότος,
και τη σκληρή μουσική του δρόμου, δίπλα
στην άκρη του κήπου, μέσα σ΄ ένα αεράκι
πού ‘ταν  απλό και καθαρό, αν κι απόψε,
με την ίδια μεγάλη ανάσα που κινεί
τα φύλλα της μουριάς, μ΄αρπάζει και με σκορπίζει
στους πόλους και στις θάλασσες τις γεμάτες πάγο
σε κάθε λαμπερό λιβάδι, γεμισμένο
μ’ ωραία παγολούλουδα και κρύσταλλους για χόρτο
που χρόνια χιλιάδες τρεις δουλεύονταν
και σιωπηλά σμιλεύονταν  - μαραίνονται
τώρα,  σε θάλασσες θερμές αδειάζουν το φορτίο τους
μιλούνια γαρίδες ασημί και πλακτόν
σε ρεύματα πιο βαθιά, σε ροή χαοτική.

3.Μετά την ανάσα μια παύση. Έπιασε
βροχή στο Κάμντεν και το Κέντις αλλά εδώ
ο ουρανός είν’ ανοιχτός κι η κερασιά στη θέση της.
Στάθηκα με διάθεση να ανυψωθώ
πάνω απ’ τον μίζερο ουρανό
τον πνιγμένο από σκάφη, μέχρι να φτάσω
στ’ αστέρια και να βρώ τους θεούς να παίζουν
τ’ ατέλειωτό τους παιχνίδι. Με το πού φτάνω,
εκτός απ’ τον  Ωρίωνα που λύνει τη ζώνη του και την Αφροδίτη
που τραβάει ένα πέπλο βελούδινο γύρω από το κερί της,
ταξιδεύω σ΄αυτήν την  κουρελιασμένη οροφή
όπου μέρα τη μέρα ο ήλιος δέχεται τον καπνό των προσφορών
που κάνουμε στους εαυτούς μας, και τον κάνει
καθαρό χλώριο και βρώμιο, δεχόμενος τη θυσία.

4. Νά την κι η βροχή που φτάνει εδώ, και με ωθεί να κρυφτώ
κάτω απ’ τη μουριά: οι πρώτες σταγόνες μεγάλες,
μετά, ξάφνου, μικρότερες και πυκνότερες, γίνονται
σκόνη, μετά καπνός που διαλύεται ψηλά
στου γείτονα τον τοίχο. Ήδη το χορτάρι μου
είναι μούσκεμα και καθώς απ’ το καταφύγιο μου σκύβω να δώ
τη βρεγμένη επιφάνεια, ανοίγει σαν το θαυμάσιο
Ο του καθρέφτη ενός μάγου. Εδώ είναι οι παλίρροιες
οι πλημμυρισμένες εκβολές και λεκάνες απορροής,
η Αρκτική, η Σανγκάη, η Φλόριδα κι η Αλάσκα.
Εδώ είναι τα σαστιμένα είδη που απειλούνται,
η ήδη διάσημη μοναχική πολική αρκούδα κι ο τάρανδος.
Εδώ είναι τα μικροσκοπικά καρκινοειδή εδώ κι οι παγετώνες
με τις κοιλάδες τους ζαρωμένες, σαν πλάσματα ηττημένα.

5.Και τότε η καταγαίδα κόπασε, και φάνηκε η κατηφόρα
προς το Κινγκ’ς Κρος μαζί μ’ ένα τελευταίο μπουμπουνητό,
και τον συνήθη ουράνιο θόλο. Το χορτάρι μου
έγινε πάλι χορτάρι. H μηλιά κι η σταφυλιά
κλείστηκαν στις σιλουέτες τους. Κι η κερασιά
ξαναζυγίζει ένα βαρίδιο σκότους στα φύλλα της.
Είναι η στιγμή που θά ‘πρεπε τη γη να νιώθω ήρεμη.
Αντίθετα, μόλις απ’ της μουριάς τον ίσκιο βγήκα
το φως της λάμπας μέσα από το παράθυρο το γαλλικό
με πάγωσε μεσόστρατα. Και νά ‘μαι κει στο μεγάλο γυαλί
αντανακλώντας τον εαυτό  μου, ζαρωμένο σαν ένοχο,
και παρότι γρήγορα κινούμαι πάνω απ’ το κατώφλι
μια ματιά φτάνει να δείξει το γυμνό ορίζοντα πίσω μου
και πέρα απ’ αυτόν τους άλλους ψυχρούς πλανήτες στη σπασμένη τους σειρά.


Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2018

Χρονοκάψουλα πάνω σε έναν νεκρό πλάνητη



Margaret Atwood (μτφρ.: cryingwolf)

1. Στην πρώτη εποχή φτιάξαμε τους θεούς. Tους φτιάξαμε από ξύλο. Tότε υπήρχε ακόμη αυτό το πράγμα που λέγεται ξύλο. Σφυρηλατήσαμε μέταλλα λαμπερά γι΄ αυτούς και τους ζωγραφίσαμε στους τοίχους των ναών. Υπήρχαν θεοί πολλών ειδών, και θεές επίσης. Κάποιες φορές ήταν βάναυσοι και πίνανε το αίμα μας, αλλά μάς έδιναν και τη βροχή, το ηλιόφως, τους ευνοϊκούς ανέμους, τις καλές σοδειές, τα καρπερά ζώα και πολλά παιδιά. Ένα μιλιούνι πουλιά πετούσαν πάνω μας κι ένα μιλιούνι ψάρα κολυμπούσαν στις θάλασσες μας. 

Οι θεοί μας είχαν στα κεφάλια τους ή κέρατα ή φεγγάρια ή πτερύγια φώκιας ή ράμφη αετών. Τούς αποκαλούσαμε Παντογνώστες, τους λέγαμε Πεφωτισμένους. Ξέραμε ότι δεν είμασταν ορφανά. Μυρίζαμε τη γή και άπληστα τη θηλάζαμε. Οι χυμοί της έτρεχαν στα σαγόνια μας.

2.Στη δεύτερη εποχή φτιάξαμε το χρήμα. Και αυτό ήταν φτιαγμένο από λαμπερά μέταλλα. Κι είχε δυο όψεις: η μια όψη είχε μια κεφαλή, ενός βασιλιά ή κάποιου άλλου σπουδαίου προσώπου, η άλλη όψη είχε κάτι άλλο, κάτι που μας έδινε  μια αίσθηση άνεσης: ένα πουλί, ένα ψάρι, ένα γουνοφόρο ζώο. Το χρήμα ήταν ό,τι απόμεινε από τους θεούς μας. Ήταν μικρού μεγέθους κι ο καθένας μπορούσε να το έχει μαζί του κάθε μέρα, κι όσο πιο κοντά γινόταν στο δέρμα. Δεν μπορούσαμε να το φάμε ούτε να το φορέσουμε ούτε να το κάψουμε για να ζεσταθούμε. Αλλά, σαν από μαγεία, το χρήμα μπορούσε να γίνει όλα αυτά τα πράγματα. Το χρήμα ήταν μυστηριώδες και το αντιμετωπίζαμε με δέος. Και λεγόταν πως αν είχες αρκετό, μπορούσες και να πετάξεις.

3. Στην τρίτη εποχή το χρήμα έγινε θεός. Ήταν πανίσχυρο και πέρα από κάθε έλεγχο. Κι άρχισε να μιλάει. Και να αυτοδημιουργείται. Και να φέρνει πανδαισίες και να φέρνει λιμούς. Τραγούδια χαράς και θρήνους. Να προκαλεί απληστία και πείνα, τις δυο όψεις του. Γυάλινοι πύργοι χτίστηκαν στο όνομα του και γκρεμίστηκαν και ξαναχτίστηκαν. Κι άρχισε να τρώει πράγματα. Έτρωγε δάση ολόκληρα, καλλιεργημένες εκτάσεις και ζωές παιδιών. Έτρωγε στρατούς, πλοία και πόλεις. Κανείς δεν μπορούσε να το σταματήσει. Το να τό ‘χεις ήταν σημάδι χάριτος και μεγαλείου. 

4.Στην τέταρτη εποχή φτιάξαμε τις ερήμους. Οι έρημοί μας ήταν διαφόρων ειδών αλλά όλες του είχαν κάτι κοινό: τίποτε δεν φύτρωνε σ’ αυτές. Μερικές τους ήταν από τσιμέντο, μερικές από διάφορα δηλητήρια και μερικές από ψημένη γη. Φτιάξαμε αυτές τις ερήμους από πόθο για περισότερο χρήμα και από απελπισία για την έλλειψή του. Μάς έπληξαν πόλεμοι, επιδημίες και λιμοί, αλλά εμείς δεν λέγαμε να σταματήσουμε την επιμελή κατασκευή ερήμων. Στο τέλος όλα τα πηγάδια δηλητηριάστηκαν, τα ποτάμια γέμισαν μπίχλα, οι θάλασσες πέθαναν. Δεν υπήρχε πια γη για να καλλιεργηθεί τροφή.

Κάποιοι από τους σοφούς μας κατέφυγαν στις ερήμους για να διαλογιστούν. Μια πέτρα στο χώμα μέσα στο ηλιοβασίλεμα θα μπορούσε να είναι πολλή όμορφη, είπαν. Οι έρημοι είναι καθαρές γιατί δεν υπάρχουν σπόροι μέσα τους, γιατί τίποτε δεν κινείται. Μείνε στη έρημο για κάποιο χρόνο και θα μπορέσεις ν’ αντιληφθείς το απόλυτο. Ο αριθμός μηδέν ήταν ιερός. 

5. Εσύ πού, από κάποιον κόσμο μακρινό, ήρθες εδώ, σ’ αυτή την ξεραμένη λίμνη, σ’ αυτή την λίθινη στήλη, σ’ αυτόν τον μπρούτζινο κύλινδρο, στον οποίο, την τελευταία μέρα μας, έβαλα τις τελευταίες λέξεις μας: 

Προσευχηθείται για μας που κάποτε νομίζαμε ότι θα μπορούσαμε να πετάξουμε

(πηγή: theguardian)

Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου 2018

Λογοτεχνικός Δαρβινισμός (87): ΑΓΓΛΟ-αμερικανισμός

Μιας που έμαθα από συνφατσοβιβλιοπολίτες ότι σήμερα θα είχε γενέθλια η Αγκάθα, έριξα μια ματιά στα σκορ (εδώ κι εδώ). 

Στην 11άδα των συγγραφέων τα πράγματα είναι μοιρασμένα μεταξύ Βρετανίας και ΗΠΑ, με 5 παίκτες κι απ΄ τους 2, ενώ υπάρχει και ένας βέλγος ως αμυντικό χαφ. Η Αγκάθα είναι στον θρόνο, συμβασιλεύουσα με τον Σέξπηρ.



αν και πέφτει λιγάκι αν ληφθεί υπόψη ο αριθμός των βιβλίβν που έχει γράψει (85).


Κι αν τα πράγματα είναι μοιρασμένα στους συγγραφείς μεταξύ Βρετανίας και ΗΠΑ και αντρών και γυναικών, στα μυθιστορήματα η Βρετανία κυριαρχεί με 7 παίκτρες/-ιες, από μια θέση τσιμπάνε Γαλλία, Κίνα, Ιταλία καιΙνδία κι οι άνδρες κυριαρχούν με 9 παίκτες. Η Αγκάθα εδώ στη μέση με τους 10 μικρούς της νέγρους.


[*] να σημειωθεί ότι η  βικιπαίδεια δεν αναφέρει τον Δον Κιχώτη, ούτε την Ιστορία των δυο πόλεων του Ντικενς, ούτε το Λεξικό της κινεζικης γλώσσας που κυκλοφόρησε για πρωτη φορά το 1953 και ήταν ένα από τα πρωτα επιτευγματα του  Προέδρου Μάο και της Λαικής Δημοκρατίας. Το 1953, ο εκδοτικός οίκος που το εξέδωσε ήταν ο "People's Education Press". Από το 1957 και μετά ανέλαβε ο εκδοτικός  οίκος " Commercial Press". Αλλά είπαμε να μείνουμε στη Βικι. 






Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου 2018

9 λέξεις σε 3 γλώσσες σε 500+ χρόνια

Οι λέξεις: ανθρωπότητα, δράμα (θέατρο), επιστήμη, ηθική, λογοτεχνία,  ποίηση, τέχνες, τεχνολογία, φιλοσοφία

Οι γλώσσες: Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά

Τα χρόνια: 1500-2008

Αυτά που ξεχωρίζουν

Στα αγγλικά:


  • η τεχνολογία που από τα μέσα του 20πυ αιώνα και μετά γαμάει και δέρνει, τερματίζοντας πρώτη στον 21ο αιώνα 
  • οι τέχνες που στα μέσα των μισών του 18ου αιώνα είχαν ποσοστό ίσο με αυτά της τεχνολογίας, της επιστήμης και της λογοτεχνίας (αν και το literature είναι πιο γενικό από το ελληνικό λογοτεχνία)

    Στα γαλλικά:

  • η θεαματική πτώση της επιστήμης που μεσουρανούσε στα μέσα του 19ου αιώνα και τώρα παλεύι με τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία 
  • η τελευταία θέση που πιάνει η τεχνολογία 

Στα γερμανικά:


  • Η πρωτιά της λογοτεχνίας 
  • Η χαμηλή θέση της τεχνολογίας 
Συνολικά, η αγαπημένη μας ποίηση δεν τα πάει πολύ καλά, ξεπερνώντας μόνο το Δράμα – αν και ελπίζουμε μέσα στην πρωταθλήρια λέξη λογοτεχνία να υπάρχουν έμμεσες αναφορές και σ’ αυτήν.

Σάββατο 1 Σεπτεμβρίου 2018

Ο Σεπτέμβρης στα βιβλία του (δυτικού) «κόσμου»

Ομολογώ ότι τον Σεπτέμβρη δεν τον χωνεύω (έναρξη σχολείων, εξετάσεις, πληρωμή φόρων, κλπ). Κι έτσι, είπα να δω πώς τα πάει ο μήνας στα βιβλία, σ’ αυτούς τους τόσο ιδιαίτερους και πιστούς φίλους;

Περιορίστικα σε 5 δυτικές γλώσσες.


Αγγλικά:






Γαλλικά:





Γερμανικά:





Ιταλικά:




Ισπανικά:




Ο Σεπτέμβρης τα πάει χάλια - το καλύτερο σκορ το πετυχαίνει στα ιταλικά = 4ος από το τέλος.

Ο Μάης υπερτερεί ξεκάθαρα (3 πρώτες θέσεις και 2 δεύτερες (γαλλικά, ισπανικά(στα οποία, περιέργως, ο πιο "ζεστός" μήνας είναι ο Δεκέμβρης).

Τα τελικά αποτελέσματα (με αναγωγή στο 100 για τον Μάη-ο Σεπτέμβρης πιάνει 14 ξεπερνώντας μόνο τον Κουτσοφλέβαρο:







Σάββατο 25 Αυγούστου 2018

Γιατί η ποίηση έχει (ή δεν έχει) νόημα (44): Το μέλι και το γάλα


Κι οι ποιητές τι χρειάζουνται σ' ένα μικρόψυχο καιρό; Ακριβώς στα σκοτάδια της νυχτός έχει χρέος ο ποιητής, σαν ιερέας του Διόνυσου που είναι, να τραγουδήσει και να μην αδρανεί.
F Holderlin, «Άρτος και Οίνος», μτφρ. Τ Παπατσώνης

Πήρε το μάτι μας το βιβλίο της Rupi Kaur (RK) «Μέλι και Γάλα» μεταφρασμένο στα ελληνικά. Η ποιητική συλλογή της νεαρής ινδοκαναδέζας ποιήτριας είχε τράβήξει τον ενδιαφέρον της Ομάδας Διερεύνησης Νοήματος Ποίησης (ΟΔΝΠ) για έναν απλό λόγο: συγκέντρωνε στο amazon.com πάνω από 5600 reviews με σκορ 4,6/5 και με πάνω από 4300 ανθρώπους να έχουν δώσει βαθμό 5.

[Δειγματοληπτική σύγκριση:
  • ο Shakespeare έχει σκορ: Macbeth=3585 reviews (4,4/5), Hamlet=3658 (4,4/5), Julius Caesar=3657 (4,4/5) και κάπως έτσι και για τα υπόλοιπα – στο amazon.co.uk τα reviews είναι κάτι λιγότερο από 1600 κατά μέσο όρο και η βαθμολογία ελαφρά αυξημένη (4,5/5) 
  • ο Όμηρος έχει κάτι παραπάνω από 4100 reviews με βαθμό=4,3/5 
  • ο Eliot κι ο Baudelaire (και στο amazon.fr )είναι για τα κλάματα με το κριτήριο αυτό]
Πιο πρακτικά: Το μέλι και το γάλα μεταφράστηκαν σε περισσότερες από 30 γλώσσες και οι πωλήσεις προσεγγίζουν τα 4 εκατομμύρια.

H RK είναι ποιήτρια της διασποράς: 4 χρονών βρέθηκε στον Καναδά με τους γονείς, και μην μπορώντας να μιλήσει αγγλικά στο σχολείο, το’ ριξε παρέα με τη μαμά της στο σχέδιο και τη ζωγραφική. Σιγά-σιγά έμαθε να παντρεύει σχέδια και λέξεις, σπούδασε ρητορική (σημείωση: ώχ!) και επαγγελματική γραφή, και αφοσιώθηκε στην οπτική ποίηση με βασική θεματολογία την εμμηνόπαυση και τα ταμπού γύρω απ’ αυτή. Άρχισε να δημοσιεύει τα έργα της στο Tumblr, στη συνέχεια στο Instagram, και το 2014 έσκασαν μύτη το Μέλι και το Γάλα.

To βιβλίο αποτελείται από 4 μέρη (1.the hurting , 2. the loving,  3. the breaking,  4. the healing) (αμετάφραστα).
To μέρος 1 επικεντρώνει στην εμπειρία της συναισθηματικού πληγώματος κατά τη διάρκεια μιας σχέσης. Η φωνή ακούγεται καθαρά γυναικεία, η σεξουαλική κακοποίηση είναι έντονη (και της αδελφικής όπως και πατρικής συμπεριλαμβανομένων), υπάρχει η οικογενειακή ιστορία όπως και μια κοινωνία που δεν βλέπει και με πολύ καλό μάτι τις γυναίκες).

Δείγμα:



To μέρος 2 επίσης εστιάζει στην σχέση γυναίκας-άνδρα αλλά από διαφορετική γωνία: εδώ γιορτάζει ο έρωτας, ο εραστής είναι τρυφερός, αλλά σε κάθε γωνιά παραμονεύει το τραύμα του μέρους 1.

Δείγμα:




Το μέρος 3 είναι το σπαραχτικό μέρος του χωρισμού, o πόνος, η θλίψη, τα πληγωμένα εγώ και τα παρόμοια

Δείγμα:



Το τελευταίο μέρος είναι το «θεραπευτικό» μέρος της συλλογής: θεραπεία, ανάνηψη και η ζωή συνεχίζεται.

Δείγμα:


Συμπέρασμα: Αν μη τι άλλο, έξυπνη η ποιήτρια: το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί με συγκίνηση από νεάνιδες και κορασίδες αλλά και με εξυπνάδα από παίδες και παμπαίδες (πιθανόν και παλίμπαιδες) και να χρησιμοποιηθεί ως γκομενοπαγίδα.

Ζωντανά, η ποιήτρια, εδώ

Σάββατο 11 Αυγούστου 2018

Το αφηνιασμένο αίμα, το κλάμα του μυαλού και η υφήλιος γλώσσα






1044 μέρες πριν: Το βδέλυγμα: Ανήκω σε έναν λαό τον οποίο βδελύσσομαι. Το βδέλυγμα είναι αυτός ο λαός. Ο ελληνικός λαός. Ο ελληνικός λαός είναι ένα βδέλυγμα. Ο λαός αυτός είναι πλέον ικανός και πανέτοιμος για το χειρότερο. Για το χείριστο. Δεν είναι ικανός και πανέτοιμος παρά μόνο γι' αυτό. Επειδή ο ίδιος ανήκει στο χειρότερο. Στο χείριστο. Ο ελληνικός λαός ανήκει οριστικά στο μη περαιτέρω τού χείριστου»

1 μέρα πριν: Ο πάτος: «Ο θάνατος κυβερνά σήμερα την Ελλάδα

13333 μέρες πριν:
«[..] Σπαρταράει το γένος των ανθρώπων
κρεμασμένο ανάποδα απ’ το διάφανο ταβάνι
απ’ όπου βλέπει την κτίση
σαν αιώνιο κύμα από ζέοντα έντερα
μέσα στον μαύρο ήλιο που σφυρίζει.
Ο εκκωφαντικός τριγμός των θεμελίων.
Το αίμα έχει αφηνιάσει μέσα στα σώματα,
η κούραση όμως κάνει το μυαλό να κλαίει απαρηγόρητα.
Το κλάμα του μυαλού,
η υφήλιος γλώσσα.»
(Κατάλογοι 1-4, 1980)

14444 μέρες πριν:
«…Μισώ αύτη τη χώρα. Μού έφαγε τα σπλάχνα». Και τα λοιπά.
(Πεθαίνω σα χώρα, 1978)

Πρόσκαιρο συμπέρασμα: ο ποιητής ήθελε να γίνει εθνικός ιατροδικαστής 



Τρίτη 7 Αυγούστου 2018

Βλαδίμηροι

Ο Πούτιν είναι μεγάλη ιστορία και δεν χρειάζεται και ειδικά γυαλιά για το δει κανείς. Έτσι, ο χορός είναι μεγάλος και τον σέρνει η κλασική ρωσοφοβική προπαγάνδα (π.χ., Μ.H. Van Herpen, Putin's Wars: The Rise of Russia's New Imperialism, 2014, K Dawisha, Putin's Kleptocracy: Who Owns Russia?, 2014), χωρίς να λείπουν κι οι πιο κουλ προσεγγίσεις (RJ. Krickus, Russia after Putin, 2014, Henry E. Hale, Russian Patronal Politics Beyond Putin, 2017).


Ενώ η «λαϊκή» μυθολογία, έτσι όπως εκφράζεται σε ελίτ έντυπα, τον θέλει τον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου π.χ., εδώ, κι εδώ.

Όπως και να ‘χει, οι Αμερικανοί τρελάθηκαν πριν ένα μήνα περίπου στο Ελσίνκι όπου ο Τράμπ δήλωσε μπροστά στον Πούτιν:

«Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στην Υπηρεσία Πληροφοριών, αλλά θα σας πω ότι η άρνηση του Προέδρου Πούτιν ήταν ισχυρή και σθεναρή και έκανε και μια απίστευτη προσφορά, πρότεινε αυτοί που εργάζονται σε αυτήν την υπόθεση να έρθουν να εργαστούν μαζί με τους ερευνητές τους σε σχέση με τους 12 διπλωμάτες»

Κι έτσι, ο πολύς Anderson Cooper, δήλωνε ανατριχιασμένος: «ήταν μια από τις πιο επονείδιστες εμφανίσεις Αμερικανού προέδρου σε συνάντηση κορυφής με Ρώσο ηγέτη».

Αλλά το ωραίο είναι αλλού: στη συνέντευξη που ανακάλυψε το bigthink.com

Μια συνέντευξη πού ‘χε δώσει το 1984 ένας πράκτορας της KGB, o Yuri Alexandrovich Bezmenov πού ‘χε αυτομολήσει στον Καναδά το 1970.



Λέει, συνοπτικά ο Γιούρι:

Ιδεολογική υπονόμευση – μεταβολή τον τρόπο που οι Αμερικανοί προσλαμβάνουν την πραγματικότητα έτσι ώστε παρά την ποσότητα των πληροφοριών κανείς να μη κατλαβαίνει τι του γίνεται

Η ιδεολογική υπονόμευση έχει 4 στάδια:

1.Απο-ηθικοποίηση - μη αντιστρεπτή διεργασία (15-20 χρόνια το μίνιμουμ)
2. Απο-σταθεροποίηση – Στοχοποίηση της οικονομίας, των διεθνών σχέσεων και του αμυντικού συστήματος (2-5 χρόνια)
3.Κρίση – αλλαγή στην εξουσία, στη δομή και στην οικονομία (6 βδομάδες)
4.Κανονικοποίηση – Και η ζωή συνεχίζεται

Ακόμα ένα σενάριο συνωμοσίας πολιτισμικού μαρξισμού ή λέτε να κατάφερε τέτοιο πράγμα ο Βλαδίμηρος;

Δευτέρα 6 Αυγούστου 2018

Μανιφέστα του Ουμανισμού

Το Ουμανιστικό Μανιφέστο δεν φαίνεται να είναι και πολύ γνωστό στην Ελλάδα όπως και στις μεγάλες ηπειρωτικές χώρες της Ευρώπης. Ήταν κάτι εξολοκλήρου αμερικανικό. 




Η όλη φάση ξεκίνησε το 1933 με τη δημοσίευση στον New Humanist του ‘A Humanist Manifesto’ του Raymond Bragg. Το μανιφέστο έχει ξεκάθαρα θρησκευτικό χαρακτήρα, απορρίπτει τον δημιουργισμό και τον δυισμό πνεύμα-σώμα, υιοθετεί μια οργανική άποψη για τη ζωή και μια οπτική βαθμιαίας ανάπτυξης της ανθρωπότητας. Από εδώ και πέρα, τα υπόλοιπα προκύπτουν νεράκι.

Ζητήθηκε να το υπογράψουν 65 άνθρωποι και το υπέγραψαν 34 – 52%, όχι κι άσχημα όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς διατρέχοντας τη λίστα και τους τίτλους που κουβαλούσαν αυτοί οι άνθρωποι.(βλ για λεπτομέρειες εδώ).

Το πόσο τους άκουσε η ανθρωπότητα είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο.

Αλλά οι ουμανιστές δεν το έβαλαν κάτω: 40 χρόνια μετά (1973) επανέρχονται με το Humanist Manifesto ΙΙ, όπου αναδιατυπώνουν τις αρχές τους, μετριάζοντας, ωστόσο την αισιοδοξία που διέπνεε το Humanist Manifesto Ι, χωρίς όμως και να τα βάψουν μαύρα. To κείμενο είναι εκτενέστερο και πιο τεκμηριωμένο, ενώ υπογράφεται από 120 προσωπικότητες, κι όχι μόνο αμερικανούς (10 βρετανούς, 3 γερμανούς, 2 σοβιετικούς, 1 γάλλος, 1 βέλγος, 1 γιουγκοσλάβος) βλ για λεπτομέρειες εδώ)

Το τρίτο κύμα ξέσπασε το 2003 με το Humanist Manifesto ΙΙΙ. Το οποίο ήταν λακωνικό: με 633 λέξεις λέει ξεκάθαρα αυτό που πιστεύει.

To περίεργο είναι ότι αν εξαιρέσεις τον συγγραφέα του Σφαγείου Νο5,  Κέρτ Βόνεγκατ, στις λίστες με τις υπογραφές των μανιφέστων δεν βρίσκεις κανένα από τα μεγάλα ονόματα του παραδοσιακού ουμανισμού.

Αντίσταση στον αμερικανισμό μάλλον.


Κυριακή 5 Αυγούστου 2018

Οι αλγόρυθμοι της συνωμοσίας

2 πράγματα με βοηθούν στην πάλη με την αγρύπνια:

1.οι κινηματογραφικές ταινίες και 
2.οι θεωρίες συνομωσίας.




Έτσι, λόγω του αλγοριθμικού χαμού, έκατσα και ξανάδα το “The Social Network” με τον εβραίο Τζέσι Άιζενμπεργκ να υποδύεται τον εβραίο Μαρκ Ζάκερμπεργκ (καταγραφή εμπειρικών δεδομένων χωρίς ίχνος αντισημιτισμού). Πέρασαν 120 λεπτά αλλά ο ύπνος δεν ήρθε.
Κι έτσι, έπιασα το 2.

Πάντα με τα εμπειρικά δεδομένα:

1.Το Fb σήμερα έχει πρόσβαση στα ονόματα, διευθύνσεις, δραστηριότητες, ενδιαφέροντα, τηλεφ. νούμερα, emails, 2,3 δις περίπου ανθρώπων. Κάτι που είναι τρελή φαντασίωση για κάθε μυστική υπηρεσία του κόσμου. Το δεδομένο είναι ότι άπαξ και εισέλθεις στο Fb, δέχεσαι ότι τα προσωπικά δεδομένα αυτομάτως μεταφέρονται στις ΗΠΑ για την οποιαδήποτε επεξεργασία
2.Μόλις το Fb βγήκε από το Χάρβαρντ στο παζάρι (2004), αμέσως τράβηξε την προσοχή του Άγγελου Επενδυτή κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital) Peter Thiel, και τσίμπησε 500 χιλιαρικάκια που το βοήθησαν να σταθεί στα πόδια του. Αυτό λέει και το επίσημο στόρι.
3. Οι επόμενες ενέσεις ($12,7 εκατομμύρια) έγιναν πάλι από τον Peter Thiel μαζί με την Accel Partners, εταιρία venture capital που ειδικεύεται στις «ιντερνετικές» επενδύσεις (2005) ενώ την επόμενη χρονιά στους 2 επενδυτές προστίθεται και η Greylock Partners όλοι μαζί χώνουν άλλα $27,5 εκατομμύρια
4. Το 1999 άλλη μια venture capital είδε το φως του ήλιου. Το όνομά της In-Q-Tel και ιδρυτής της η CIA. Η εταιρία ιδρύθηκε γιατί, σύμφωνα με τον τότε διευθυντή της George Tenet (φυσικά η CIA δεν φαίνεται ως ιδρυτής αλλά ως μισθωτής των υπηρεσιών/προίόντων της In-Q-Tel):

"Αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε τους περιορισμένους μας πόρους ώστε να προωθήσουμε και να αξιοποιήσουμε τεχνολογία που αναπτύσσεται σε άλλους τομείς. Η CIA ταυτοποιεί επείγοντα προβλήματα  κι η In-Q-Tel αναπτύσσει τεχνολογίες αντιμετώπισής τους. Αν κι η CIA πληρώνει όλους τους λογαριασμούς, η In-Q-Tel είναι απολύτως ανεξάρτητη" (σ.σ.: εδώ γελάει ο/η/το κάθε πικραμένος/η/ο)

5. Ο Peter Thiel χρηματοδοτήθηκε στο ξεκίνημά του από την In-Q-Tel
6
. Ο βασικός παίκτης από την Accel Partners ήταν ο Jim Breyer με πολλά κονέ στην In-Q-Tel και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της BBN Technologies (βασικού παίκτη της στρατιωτικής βιομηχανίας)
7. Ο βασικός παίκτης από την Greylock Partners ήταν ο Howard Cox μέλος παλιότερα του διοικητικού συμβουλίου της In-Q-Tel και παλιά καραβάνα του defense
8. To internet ανακαλύφθηκε από την Υπηρεσία Έρευνας Προηγµένων Αµυντικών Προγραµµάτων (DARPA που ιδρύθηκε για να σώσει την κατάσταση αμέσως μετά την εκτόξευση του Σπούτνικ από τη Σοβιετική Ένωση), με στόχο την παρακολούθηση των σκέψεων των ανθρώπων.
9.To Fb είναι ο παράδεισος της εξόρυξης δεδομένων ικανοποιώντας απόλυτα την αρχή: Δεδομένα, δεδομένα, περισσότερα δεδομένα: the secret algorithms that control money and information
10.Αυτοί που ελέγχουν το Μικροσκοπικό, ελέγχουν τον κόσμο (Μέισον&Ντίξον)

Επιτέλους κοιμήθηκα

Πηγές

Δευτέρα 30 Ιουλίου 2018

Η ναρκισσιστική πανδημία κι η κόλαση



Καμμιά 40αριά χρόνια πριν, ο μακαρίτης Kρίστοφερ Λας (1932-1994), διαπίστωνε ότι το/η βασικό/ή χαρακτηριστικό/ιδιότητα της αμερικάνικης κοινωνίας ήταν ο ναρκισσισμός. Τα συμπεράσματά του, εμείς, εδώ, τα διαβάσαμε το 2002, λίγα χρόνια μετά το μπαχτιρντί του χρηματιστηρίου και αναμένοντας τον σωτήρα Καραμανλή τον Βου.

Ο Λάς πρόλαβε και πέθανε και δεν είδε (ή βλέπει από αλλού-για να τους καλύψω όλους) το μπαχτιρντί του ναρκισσισμού που παίζει τώρα: σκέτη κόλαση: εδώ, εδώ, εδώ και σε πολλά αλλού.

Η  κόλαση δε συμμαζεύεται

Τετάρτη 4 Ιουλίου 2018

Το ποδόσφαιρο και το Άγιο Πνεύμα

Η σχέση θρησκείας και σπόρ (και δή ποδοσφαιρου) είναι προφανής: τη βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας. Οι οπαδοί κάθε ομάδας έχουν τον Θεό τους - εξαιρουμένων των εκκλησιαστικών και μοναστηριακών χώρων, στην κοσμική ζωή, η αναφορά στον Θεό εμφανίζει την μεγαλύτερη συχνότητα μέσα στα νοσοκομεία και στα γήπεδα.

Η (μη τεχνική) ορολογία είναι σχεδόν ταυτόσημη: ιερό, θυσία, καρδιά, ψυχή, αγάπη, πίστη, αθανασία και τα παρόμοια – αν και θα είχε ενδιαφέρον και μια συγκριτική μελέτη των τεχνικών ποδοσφαιρικών όρων – οφσάιντ, πέναλτι, κόρνερ, πλάγιο άουτ και τα παρόμοια, με εκκλησιαστικούς όρους - ομολογία, μυστήριο, ουσία, πάθος και τα παρόμοια.

Όπως και να ‘χει, τώρα που φτάσαμε στους 8 και καθαρίσαμε με σιντοϊστές, βουδιστές και τους παρόμοιους, βλέπουμε για μια ακόμη φορά τον καθολικισμό να προηγείται:






συγκεντρώνοντας το 38%. Ακολουθεί ο προτεσταντισμός με 21%, η ορθοδοξία με 11% (χάρη στην Αγία Ρωσία) ενώ μουσουλμάνοι, εβραιοι, άθεοι & παρόμοιοι συγκεντρώνουν το υπόλοιπο 30%.

Δεν γνωρίζω τα πορίσματα των ειδικών (κοινωνιολόγων του ποδοσφαίρου, πολιτικών επιστημόνων, οικονομολόγων κλπ του ποδοσφαίρου και προπαντός τα πορίσματα της ποδοσφαιρικής θεολογίας), αλλά είναι θέμα το ότι ενώ το ανακάλυψαν προτεστάντες, το καλλιέργησαν καλύτερα οι καθολικοί. Το δικό μας το δόγμα δεν τα πάει καλά και όλοι γνωρίζουμε ότι οι πιθανότητές μας είναι λίγες, αν και παίζουμε εντός έδρας.

Κατά πάσα πιθανότητα, η αναγνώριση από τους καθολικούς στον Ιησού Χριστό του δικαιώματος εκπόρευσής Αγίου Πνεύματος , τούς έχει βοηθήσει στον συγκεκριμένο πόλεμο.

Τρίτη 3 Ιουλίου 2018

Λογοτεχνικός Δαρβινισμός (86): Shakespeare vs. Cocaine

Αν και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει στα σοβαρά τη στενή σχέση του Σέξπιρ με τα ξύδια (ο μεγάλος σεξπιρολόγος Albert H. Tolman, έλεγε ότι το πίνειν έχει στα έργα του την ίδια συχνότητα εμφάνισης με τα κόμματα, τις τελείες και τ’ άλλα σημεία στίξεως και, ούτως ή άλλως, την εποχή εκείνη όλοι ήταν συνέχεια λιώμα – ο γνωστός λυκανθρωπικός φιλόσοφος Θωμάς Χομπς, μας υπενθυμίζει στο ημερολόγιο του, ότι στη ζωή του μέθυσε χιλιάδες φορές (όχι με ποίηση και αρετή που, συμπληρωματικά προς το κρασί, προτείνει ο Κάρολος Μποντλέρ, αλλά με σκέτο κρασί)), με τη ντρόγκα τα πράγματα είναι αλλιώς.




Όταν ο Dr Francis Thackeray έκανε λόγο για κοκαϊνη και μαύρο μετά από χημική ανάλυση υπολειμμάτων σε πίπες της εποχής του βάρδου, η ακαδημαϊκή σεξπηρική κοινότητα έφριξε και το απέκλεισε ολοσχερώς – με βάση τα ακλόνητα επιστημονικά τεκμήρια του έτσι γουστάρω (Ο Thackeray άρχισε να το ψάχνει από το 2001, το 2011 ζήτησε άδεια να ανοίξει τον τάφο του Σέξπιρ για να βρει τί τον σκότωσε και αν τα ποιήματα και τα θεατρικά του έργα τα έγραψε υπό την επήρεια ναρκωτικών, δεν τα κατάφερε («Δεν είμαι υπέρ του να ανοίγουμε τους τάφους της Μόνα Λίζα ή του Σέξπιρ για να βρούμε από τί πέθαναν. Δεν είμαι βέβαιη τί θα μας αποκαλύψει, εκτός από τον τρόπο της ζωής κάποιου στην ελισαβετιανή Αγγλία», είχε πεί μια σεξπιρολόγος καθηγήτρια), αλλά, τελικά, δημοσίευσε τα πορίσματα του

Φαίνεται ότι ο βάρδος, μέσα στην όλη μεγαλοφυΐα του, πήρε γραμμή τις καταστρεπτικές συνέπειες της κοκαΐνης και προτιμούσε το αγνό μαυράκι: Η Cannabis Sativa ήταν η 10η Μούσα του.

Σε 2,5 ώρες το πολύ, θα ξέρουμε αν είχε δίκιο.

YΓ: Η Κολομβία είναι μια χώρα που από τα μέσα των σίξτις βρίσκεται σε εμφύλιο πόλεμο. Παρόλα αυτά, καταφέρνει και συνεργάζεται εποικοδομητικά με την βρετανική κυβέρνηση προς δόξα της ειρήνης και της ευημερίας

Δευτέρα 2 Ιουλίου 2018

Λογοτεχνικός Δαρβινισμός (85): Τα μέλλοντα της επιστημονικής φαντασίας


To io9 είναι ένα blog που ασχολείται με το μέλλον. Το έφτιαξε η Annalee Newitz, δημοσιογράφος και συγγραφέας σε περιοδικά όπως το Wired, το Popular Science και τα παρόμοια,. Απαντώντας σε ένα τουίτ που ζητούσε ένα Info-graphic σχετικό με την χρονική απόσταση που έχουν οι ιστορίες επιστημονικής φαντασίας (εφ) από το εκάστοτε παρόν, το io9 έκανε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έρευνα: χώρισε το μέλλον σε 3 επιμέρους μέλλοντα:

1.το βραχυπρόθεσμο (0-50 χρόνια)

2.το μεσοπρόθεσμο (51-500 χρόνια)

3.το μακροπρόθεσμο (+501 χρόνια)

Στη συνέχεια συγκέντρωσαν ένα τυχαίο δείγμα από 250 έργα εφ (μυθιστορήματα, κόμικς, κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές) -από το 1880 έως και το 2010 και μέτρησαν (Ελάττωμα της δειγματοληψίας: μετρήθηκαν μόνο έργα στην αγγλική γλώσσα). Τα αποτελέσματα ανά δεκαετία:



Και τι βλέπουμε;
  • Συνολικά το Μεσομέλλον έρχεται πρώτο (42% επί του συνόλου) με κορύφωση στη δεκαετία του 1950 (55%) και χαμηλότερο ποσοστό (23,1%) στη πρώτη δεκαετία του περασμένου αιώνα. 
  • Το Βραχυμέλλον έρχεται δεύτερο στο σύνολο (33%), με μέγιστο στη δεκαετία του 1980 ( 59,2%( και ελάχιστο στην τελευταία δεκαετία του προπερασμένου αιώνα (12,5%). 
  • Το Μακρομέλλον έρχεται τελευταίο με μόλις 25% στο σύνολο. Μέγιστο πιάνει στη δεκαετία του 1930 (48%) και ελάχιστο στην τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα με μόλις 2,7% 
  • Οι μόνες δεκαετίες όπου οι προτιμήσεις ήταν σχετικά μοιρασμένες ήταν οι δεκαετίες 1920, 1940 και 1960 – οι δεκαετίες της μεγαλύτερης κοινωνικής απελευθέρωσης στις ΗΠΑ 
  • Στο πέρασμα του χρόνου φαίνεται ότι οι προτιμήσεις των δημιουργών για το Βραχυμέλλον έχουν μια αυξητική τάση (η οποία πιθανώς να αντιστραφεί (αν λάβουμε υπόψη μας τα τελευταία 30 χρόνια μόνο), οι προτιμήσεις για το Μεσομέλλον είναι μάλλον σταθερές ενώ οι προτιμήσεις για το Μακρομέλλον φαίνεται να είναι αντίστροφες από αυτές για το Βραχυμέλλον. 


  • Όπως φαίνεται από το παρακάτω διάγραμμα ροής, οι προτιμήσεις του δημοφιλέστερου Μεσομέλλοντος τείνουν να συγκεντρώονονται στον 21ο και 22ο αιώνα μΧ.
  • Απομένει η εξέταση του χρώματος που δίνουν στα μέλλοντα αυτά οι δημιουργοί