[...] Ένας όχλος χασομέρηδων, εξευτελισμένος από ανάξιους ή αδιάφορους άρχοντες, χαζεύει, χλευάζει, προπηλακίζει.
1.Ένα από τα θέματα που μού έκαναν αρνητική εντύπωση στην εξαντλητική γενικά «Ιστορία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας 1750-2015» (ΠΕ Κρήτης, 2018) του ΓΒ Δερτιλή, ήταν η απουσία κάποιας (αποσπασματικής, έστω) αναφοράς του συγγραφέα στην ποίηση της χώρας και τους διάκονούς της. Κι αυτό, με δεδομένο ότι η σύγχρονη, τουλάχιστον, Ελλάδα, ό,τι καλύτερο έχει να δείξει σε επίπεδο παγκόσμιας ετικέτας, είναι τα 2 Νόμπελ στην ποίηση.
Η αρνητική εντύπωση γίνεται πιο έντονη όταν θυμάσαι ότι το βιβλίο άρχιζε με τα πιο πάνω λόγια του Σεφέρη από τις «Δοκιμές». Ή, όταν νιώθεις πως μια από τις κυρίαρχες πνευματικές μορφές που καθοδήγησε τον συγγραφέα ήταν ο ΚΘ Δημαράς, που αν μη τί άλλο, ήταν πάνω απ΄ όλα ιστορικός της λογοτεχνίας, άρα και της ποίησης.
2.Έτσι, πέρα από τον Σεφέρη (για τον οποίο γίνεται και ειδική (ψιλοαπολογητική) μνεία), ο οποίος αναφέρεται κι αλλες 2-3 φορές (πάντα σε σχέση με τις «Δοκιμές»), γινεται και από μια αναφορά στον εθνικό ποιητή Α=Σολωμός («οι παραλληλισμοί του Δάντη με τον Σολωμό μπορεί να είναι αναχρονιστικοί, αλλά δεν είναι αδικαιολόγητοι») και στον εθνικό ποιητή Β=Παλαμάς (για τη στάση του απέναντι στο Κίνημα στο Γουδί=μάλλον αρνητική).
3.Έτσι, θυμήθηκα το δίδυμο των πιο «λαϊκών» νεοφιλελέ ιστορικών Θ Βερέμη και Γ Κολιόπουλο (φέτος έγινε τρίδυμο με την προσθήκη του Ι Μιχαηλίδη και άναψε φωτιές με το «1821-Η Δημιουργία Ενός Έθνους- Κράτους» (Μεταίχμιο, 2018)), που στην δική τους «Ελλάς. Η σύγχρονη συνέχεια. Από το 1821 έως σήμερα - όπου το σήμερα είναι το 2006, πριν την 7η πτώχευση δηλ.) - είχαν αφιερώσει ένα ολόκληρο κεφάλαιο στον πολιτισμό. Tα αποσπάσματα για την ποίηση/ποιητές (ποιήτρια δεν υπάρχει ούτε για δείγμα):
«Η μεγαλοφυία του Ανδρέα Κάλβου (1792-1869) [...] «ανακαλύφθηκε» πολλές δεκαετίες μετά την τελευταία ωδή του, αλλά ο σύγχρονός του Διονύσιος Σολωμός (1798-1869) άνοιξε τον δρόμο για την ποιητική απελευθέρωση από το επίσημο ιδίωμα [...] η χειμαρρώδης δημοτική του Κωστή Παλαμά (1859-1943) απελεύθερωσε τους οραματισμούς της ποίησης του. Στην απέναντι όχθη του παλαμικού φάσματος βρίσκεται η χαμηλών τόνων ποίηση του Αλεξανδρινού Κωνσταντίνου Καβάφη (1863-1933). Το συνολικό του έργο γεμίζει μόλις έναν τόμο, παρέχει μια πλήρη περιήγηση στην ελληνική πολιτισμική ιστορία, και η διακριτική σοφία του κρύβεται σε ένα ιδίωμα φειδωλό σε ποιητικές εξάρσεις. Ο Παλαμάς και ο Καβάφης είναι δυο διαφορετικές εκδοχές της ελληνικότητας. Ο πρώτος αναγγέλλει την εδαφική ενότητα της Ελλάδας, ο δεύτερος την ενότητα στον χρόνο. [...] Η νέα σοδειά ποιητών και διανοουμένων αμφιταλαντεύτηκε από την απόλυτη απελπισία του Κώστα Καρυωτάκη (1896-1928) και τη νηφάλια καρτερικότητα του Γιώργου Σεφέρη (1900-1971), έως τη λατρεία των αισθήσεων του Οδυσσέα Ελύτη (1911-1996). [...] Οι σουρεαλιστές Νίκος Εγγονόπουλος (1910-1985) και Ανδρέας Εμπειρίκος (1901-1975), ιδίως αυτός, επιδίωξαν να ανακουφίσουν την κρίση ταυτότητας και την ψυχολογική εμπλοκή των συγχρόνων τους. Χάρη στην παιχνιδιάρικη χρήση της καθαρεύουσας, η δυνατότητα της επίσημης γλώσσας για σάτιρα αποτέλεσε για ακόμη μια φορά αντικείμενο εκμετάλλευσης (σ.σ.:!!!).Τα βραβεία Νόμπελ για τον Σεφέρη και τον Ελύτη σηματοδοτούν μια αποκορύφωση του ποιητικού μέσου στον ελληνικό πολιτισμό. Προς τα τέλη του αιώνα όμως η μούσα της ποίησης φαίνεται πως είχε χάσει τον βηματισμό της. Η δεκαετία του 1970 έβγαλε τον Μανόλη Αναγνωστάκη (1925-2005) και τον Λευτέρη Πούλιο (1944=...)
Τέλος, οι ιστορικοί παραθέτουν ένα πεζό κείμενο του Ελύτη («Ο Παπαδιαμάντης κατά τον Ο Ελύτη», Εν Λευκώ, Ίκαρος, 1992), ένα πεζό κείμενο του Σεφέρη («Ο Καβάφης κατά Σεφέρη», Δοκιμές, Φέξης, 1962), ένα ποίημα του Α Εμπειρίκου («Θεόφιλος Χατζημιζαήλ», 1962), ἐνα απόσπασμα απο το ποίημα «Ποιητική» του Μ Αναγνωστάκη (1971), ένα ποίημα του Τίτου Πατρίκιου (1928-...) («Μοναδική Ανταμοιβή», 1992), ένα ποίημα του Λ Πούλιου («Συχνά όταν το σκοτάδι», 1977) Παραθέτουν επίσης ένα σκιτσογράφημα με τον Καβάφη και μια φωτογραφία από τις Δελφικές Γιορτές του 1927 (στην φωτό απεικονίζεται η πρώτη σύζυγος του Σικελιανού, αμερικανίδα Εύας Πάλμερ – Σικελιανού, κι όχι η Άννα όπως λανθασμένα γράφουν στη λεζάντα οι συγγραφείς, επιβεβαιώνοντας ότι δεν ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα για τον εκκεντρικό Σικελιανό (γράφουν στο κεφάλαιο «Ιδεολογία και Κράτος» κι όχι σε αυτό του πολιτισμού): «Το κλείσιμο των αμερικανικών συνόρων για τους Έλληνες μετανάστες και η παρακμή των κοινοτήτων στην περιφέρεια της Ελλάδας ενέτειναν κατά τον Μεσοπόλεμο το συναίσθημα του αποκλεισμού στις νεώτερες γενιές.[...] Την ίδια εποχή ο Σικελιανός με τις Δελφικές Γιορτές υιοθετεί τη φυγή από τον αποκλεισμό αυτό προ ένα ένδοξο παρελθόν». Να σημειώσω ότι στο κεφάλαιο «Ιδεολογία και Κράτος» γίνεται αναφορά και στον «θρησκευόμενο ποιητή Τάκη Παπατσώνη (1895-1976)
4.Έτσι, με δεδομένο ότι το βιβλίο των Βερέμη και Κολιόπουλου, πρωτοκυκλοφόρησε στα αγγλικά (2002) και ανεξάρτητα από τα ποιητικά τους γούστα (αλήθεια, για τον Ρίτσο δεν άκουσαν τίποτε ποτέ αυτοί οι άνθρωποι; αναρωτιέται ο αναγνώστης), μπορεί να υποτεθεἰ ότι το δείγμα που συγκροτείται αποτελεί και ένα κριτήριο εκτίμησης της επιρροής, διείσδυσης και διάχυσης που μπορεί να έχει ο ελληνικός ποιητικός λόγος εκτός των συνόρων. Τουλάχιστον, αυτό υπέθεσε η Ομάδα Διερεύνησης Νοήματος Ποίησης και έφτιαξε την Εθνική Ποιητική Ενδεκάδα και τον INDEX του διαγράμματος. Ο INDEX αποτελείται απο επιμέρους indices: ; Google-index, wiki-index, journal-index, Phd-index, googlebooks-index (σε 4 γλώσσες=αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ιταλικά) – οι λεπτομέρειες διαθέσιμες σε όποιον ενδιαφέρεται.
Δυο λόγια για την Ενδεκάδα: Οι Βερέμης & Κολιόπουλος δίνουν συνολικά τα 14 ονόματα: Κάλβος/ Σολωμός/ Παλαμάς/ Καβάφης/ Καρυωτάκης/ Σεφέρης/ Ελύτης/ Εγγονόπουλος/ Εμπειρίκος/ Αναγνωστάκης/ Πούλιος/ Πατρίκιος/ Σικελιανός/Παπατσώνης. Ο Σικελιανός αποκλείεται λόγω τραυματισμού στις Δελφικές Γιορτές, ενώ ο Τ Πατρίκιος αποκλείεται λόγω καλύτερης φόρμας του Λ Πούλιου αυτήν την εποχή, αλλά παραμένει ο πρώτος αναπληρωματικός. 2ος αναπληρωματικός ο Παπατσώνης.
Ο Σεφέρης πρώτευσε (INDEX=1000, κι οι υπόλοιποι με αναγωγή σε αυτόν) και είναι όχι ο Νέος Εθνικός Ποιητής, αλλά ο αρχηγός της Εθνικής Ενδεκάδας (=όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει...Το καράβι που ταξιδεύει το λένε ΑΓ ΩΝΙΑ 937), ο πρώην Εθνικός Ποιητής Β κερδίζει τον πρώην Εθνικό Ποιητή Α και κατατροπώνει τον αισθησιακό Αλεξανδρινό. Την 5άδα κλείνει το 2ο μας Νόμπελ. Kαι τα λοιπά...Το "πουλέν" της ομάδας, ο Λ Πούλιος, είναι μόνος ζωντανός της 11άδας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου