https://www.youtube.com/watch?v=hh-P0PPolCI

Σάββατο 27 Αυγούστου 2016

Ο Ξυδάκης, ο Σαίξπηρ και ο Ενφια

Πριν 4 χρόνια (04/09/12) είχα έναν πολύ σύντομο ιντερνετικό διάλογο με τον νυν αναπλ. Υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Ν Ξυδάκη. Σε ένα τυπικό κουλτουριάρικο κείμενο «Ελλάδα με Σαίξπηρ, Ελλάδα με μπιτάκια» με ενδιαφέσουσες επισημάνσεις (με πολλές, δεν μπορεί να διαφωνήσει κανείς) είχε καταλήξει στο εξαιρετικά πρωτότυπο συμπέρασμα ότι υπάρχουν 2 Ελλάδες, συμπέρασμα (επιμύθιο γράφει ο ίδιος) εκφρασμένο με καθηλωτικά πρωτότυπες διατυπώσεις:

«Επιμύθιο. Υπάρχουν δύο Ελλάδες. Ασύμβατες. Στη μία λειτουργεί Εθνικό Θέατρο που παίζει έξοχα Σαίξπηρ με 10 ευρώ εισιτήριο, σε ένα όμορφο περιβάλλον φτιαγμένο και χρηματοδοτημένο από το κράτος. Στην άλλη Ελλάδα, ένας επιχειρηματίας παράγει κέρδος νοικιάζοντας δημόσιο χώρο, αλλά δεν σέβεται ούτε το δημόσιο ούτε τον χώρο· κοιτάει μόνο το βραχυπρόθεσμο κέρδος του, και περιφρονεί όλους τους άλλους και παρανομεί. Η πρώτη Ελλάδα ολιγωρεί, υποχωρεί, δειλιάζει, αδρανεί, αδυνατεί ή δεν θέλει να επιβάλει το δίκαιο υπέρ του κοινού καλού· εντέλει ηττάται. Η άλλη Ελλάδα χλευάζει την αδυναμία και την ολιγωρία των νομοταγών, παρανομεί, καταπατά, λοιδωρεί τις τέχνες και τους θεσμούς· προπάντων, δεν έχει τσίπα και φιλότιμο, ούτε μια ώρα ανά έτος. Ζούμε και στις δύο Ελλάδες, και βουλιάζουμε».

Είχα σχολιάσει:

«Δε νομιζετε ότι το διχοτομικό σχήμα είναι απλοϊκό και δεν μπορεί να εξηγήσει καθόλου ικανοποιητικά την πολυπλοκότητα και τους στροβιλισμούς της καθημερινότητας (το χρησιμοποιούν φυσικά πολλοί, γράφοντας για δυο αμερικές, δυο γαλλίες, δυο κουλτούρες κ.λπ.). Αστοχεί, θά ‘λεγα. τελείως. Ακόμα και στην πιο μαρξίζουσα εκδοχή του: έχοντες και μη έχοντες. Πέραν αυτών, στη δική σας εκδοχή (την πρωτογενή: Σαίξπηρ, Εθνικό Θέατρο, όμορφο περιβάλλον φτιαγμένο και χρηματοδοτημένο από το κράτος vs. βραχυπρόθεσμο κέρδος του, περιφρόνηση των άλλων) και όταν ποσοτικοποείται, διχάζει την ελλάδα σε τελείως ασύγκριτους πληθυσμούς: 5% και 95%, ας πούμε. Δευτερογενώς, όταν επεκτείνεται το σχήμα ώστε να συμπεριλάβει νομοταγείς και μη, οι αριθμοί σίγουρα κάπως εξισορροπούνται. Και όταν συμπυκνώνεται (καλλλιτεχνικά) στο δίπολο Σαίξπηρ vs μπιτάκια τείνει προς ελιτίστικο λαϊκισμό».

Είχε απαντήσει:

«Απεχθάνομαι τις μπρούτες διχοτομήσεις, ίσως όσο κι εσείς. Ωστόσο τη βραδιά εκείνη ενιωσα τη διχοτόμηση στο πετσί μου. Το Εθνικό το παρακολουθούσαν σχεδόν μεσαίας τάξης φτωχοί πλέον άνθρωποι, οι οποίοι υπέστησαν την ηχοβαρβαρότητα σιωπηλοι, σχεδόν παθητικά.

Ο απέξω, ο μαγαζάτορας, ήταν ο αφιλοτιμος, ο κάφρος, που δεν δίνει δυάρα αν δίπλα του, στον μοιραζόμενο κοινόχρηστο χώρο, κάποιοι εκτελούν μια άλλου είδους τελετή. Αυτός πιστεύει ότι επειδή νοικιάζει ένα μέρος του άλσους, του ανήκει όλο το άλσος, κι όλοι οι άλλοι είναι εισβολείς.

Μου είπε τηλεφωνικώς ότι πηγε η δημοτ αστυνομία και δεν διαπίστωσε παράβαση (ενώ του υπέβαλαν μήνυση), ότι χαμήλωσε τη μουσική αλλά ο άνεμος την πήγαινε στο θέατρο… Μου είπε επίσης ότι έχει άδεια μουσικής, ενώ ο δήμαρχος είπε ότι δεν έχει άδεια μουσικής.

Δεν θεωρώ ότι οι θεατριζόμενοι είναι αυτόχρημα και συλλήβδην οι καλοί Ελληνες. Αλλά ότι το Εθνικό Θέατρο, χρηματοδοτουμενο από την Ελληνική Δημοκρατία, προσφέρει θεατρική αγωγή στους πολίτες έναντι 10 ευρώ, το θεωρώ αυτόχρημα πεδίο της δημοκρατίας, υπερασπίσιμο.

Και ναι, τελικά θεωρώ δυνάμει χυδαίο και καταστροφικό το γενικευμένο ήθος του καφέ-ρεστοράν με τις τζιπάρες στα παρτέρια και τα μπιτάκια στο τέρμα ώστε να αποθεώνεται η αλαλία και η απάθεια.

Αν αυτή η θεώρηση είναι ελιτισμός και λαϊκισμός μαζί, τότε πάσο…
»

Θεώρησα ικανοποιητική την απάντηση και όλα ok

Σήμερα διαβάζω τον Ξυδάκη να λέει:

«Είναι δύσκολα τα πράγματα, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει παρά μόνο να συμπονέσει αυτό που συμβαίνει στους συμπολίτες μας»

Έτσι, ο απέξω, ο μαγαζάτορας, ο αφιλοτιμος, ο κάφρος, που δεν δίνει δυάρα αν δίπλα του, βρήκε «επιχείρημα» κι απάντηση για όποιον του την πει (Είναι δύσκολα τα πράγματα, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει παρά μόνο να συμπονέσει αυτό που συμβαίνει στους συμπολίτες μας της σχεδόν μεσαίας τάξης»

Για την ιστορία, το έργο ήταν ο «Σύριζα» του Σαίξπηρ όπου:

«επιθυμώντας να δημιουργήσει ένα δυνατό κράτος, ο Σύριζα, πρίγκιπας της Αριστεράς, έπειτα από περιπλανήσεις και ναυάγια, παντρεύεται στο βασίλειο της Κουμουνδούρου, τη Ανέλα. Καρπός του γάμου τους μια κόρη, η Συριζανέλα, και μοιραία συνέπεια του τοκετού ο θάνατος της μητέρας. Η κοπέλα μεγαλώνει μακριά από τον πατέρα και καταλήγει, με τη βία, σε ένα πορνείο, στις Βρυξέλες Η έμφυτη αθωότητά της θα την προστατεύσει από τους πελάτες μέχρις ότου πατέρας και κόρη ξανασυναντηθούν. Η μοίρα θα τους φέρει τελικά κοντά στη Ανέλα, που από θαύμα έχει σωθεί και υπηρετεί στο ναό της Ευρωπαικής Τράπεζας στην Φρανκφούρτη. Έτσι η οικογένεια του Σύριζα όπως και το κράτος του, ξαναγεννιούνται από τις στάχτες».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου