Λογοτεχνικός Δαρβινισμός (24): Tα «Μέτρα Λιτότητας» ως φαρμακευτική ποιητική αγωγή (1)

Τη δύσκολη χρονιά που έχουμε μπροστά μας σκοπεύω να την αντιμετωπίσω με μια επιθετική ποιητική αγωγή και να προσπαθήσω να τεστάρω διάφορες υποθέσεις που έχουν διατυπωθεί για την ποίηση (τό ρόλο της, το νόημα της, τη βοήθεια που μπορεί να προσφέρει και τα λοιπά (βλ π.χ. εδώ αυτά που λένε κάποιοι έλληνες ποιητές).

Για να ακολουθήσω την αγωγή αυτή χρειαζόμουν έναν οδηγό και βρήκα έναν.

«Στην επίσημη καταχώριση (τη βρίσκετε στην ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου) ο τόνος είναι ενθουσιώδης»:

«Αφότου τη χτύπησε η κρίση το 2008, η Ελλάδα φιλοξενεί μια πολιτιστική αναγέννηση μοναδική σε σχέση με ό,τι έχουμε δει στη Νότιο Ευρώπη για πάνω από τριάντα χρόνια. Ποιήματα εκπληκτικού βάθους και πρωτοτυπίας γράφονται από Ελληνες, εμιγκρέδες και μετανάστες. Καταπιάνονται με το προσωπικό και το πολιτικό· με τις μικρές αποκαλύψεις της κηπουρικής και την αγριότητα των οδομαχιών· με σώματα, έρωτα, μύθο, μετανάστευση και οικονομική κρίση». (Και στα αγγλικά, το ίδιο αστείο ακούγεται...).

Έτσι άρχιζε (τέλη του Μάρτη στην «Καθημερινή») την παρουσίαση της εθνικής ποιητικής συλλογής «Μέτρα Λιτότητας. Η Νέα Ελληνική Ποίηση», ο Στ. Κασιμάτης, μεταφράζοντας την καταχώριση του εκδοτικού οίκου Penguin. Ο συχνά ζοχαδιασμένος ΣΚ επεκτείνει την πολιτιστική αναγέννηση από τη χώρα  στην ασαφή Νότιο Ευρώπη ( [...] a cultural renaissance unlike anything seen in the country for over thirty years, γράφει η καταχώριση)για να επιτεθεί σε κάτι που δεν διάβασε και το απορρίπτει επειδή ο εκδοτικός οίκος έβαλε σαν κράχτη τον Βαρουφάκη (μάλλον θα προτιμούσε τον γνωστό λάτρη της αντιστασιακής ποίησης Κούλη). [Η αλήθεια είναι ότι ο Βαρουφάκης παραβιάζει τη μεθοδολογική του προσέγγιση, χρησιμοποιώντας ένα επιτακτικό Now! αντί του αναμενόμενου θαυμαστικού Wow!!].

Η έκδοση του βιβλίου είναι σημαντική για τον αναγνώστη της ποίησης, αφού είναι μια πρώτη προσπάθεια συστηματοποίησης του ποιητικού λόγου που παράγεται στην Ελλάδα της κρίσης [*]. Και τι έγινε; Θα ρωτήσει πιθανότατα κάποιος. Ο ποιητικός λόγος με το που συστηματοποείται ακυρώνεται και τα λοιπά. Πιθανόν.

Όπως και νάχει, έχουμε έναν ποιητικό τοπογραφικό χάρτη πάνω στον οποίο μπορούμε να βαδίσουμε και να διαβάσουμε τα ποιήματα της λιτότητας και να κάνουμε αυτό που κάνουμε όταν διαβάζουμε ποίηση: να θαυμάσουμε, να συγκινηθούμε, να γελάσουμε και να περιγελάσουμε. Και να μετρήσουμε τη συναισθηματική μας πίεση, πριν και μετά την αγωγή, αλλά πάντα μετρώντας και τα ευρώ που έχουμε στην τσέπη μας.

Την επιλογή έκανε η Karen Van Dyck (KVD), ελληνίστρια τουColumbia, που έχει φάει τη ζωή της με τα ελληνικά γράμματα οπότε...

Η εθνική ποιητική ομάδα νέων αποτελείται από 47 παίχτες (3 εκ των οποίων «ελληνοποιημένοι» + 1 τουρκόφωνος Κύπριος). Όσο κι αν προσπάθησε η KVD, οι άνδρες είναι περισσότεροι (27), πιθανότατα και λόγω υπόγειων, εξωκειμενικών/εξωποιητικών παραγόντων. Η ηλικία των ποιητών/ποιητριών είναι μεταξύ 29 και 58 χρονών.Όλοι τους μάλλον είναι σπουδαγμένοι με την πλειοψηφία στη φιλολογία








Τέλος πάντων, ο χάρτης που σχεδίασε η KVD με τους συνεργάτες της για να πορευτεί ο αγγλοφωνος αναγνώστης ποίησης και θα χρησιμοποιήσω κι εγώ είναι ο εξής (αφήνω προς το παρόν αμετάφραστους του επιμέρους «ποιητικούς τόπους» ή «ποιητικά διαμερίσματα»):




Όπως είπα, αυτή τη χρονιά ο Λογοτεχνικός Δαρβινισμός θα διαβάσει την ποίηση της λιτότητας, θα βαδίζει στους δρόμους της, θα κοιμηθεί στα διαμερίσματά της και πάει λέγοντας, ελπίζοντας οι επιλογές της KVD να έχουν όλα αυτά που περιμένουμε από την ποίηση.


[*] Στην πορεία βρήκα ότι είχε προηγηθεί μια συλλογή που είχε επιμεληθεί ένας από τους εδώ ανθολογούμενους ποιητές Θεόδωρος Χιώτης (Futures: poetry of the greek crisis, Επιμέλεια Theodoros Chiotis, Εκδόσεις Penned in the Margins, Λονδίνο, 2015). Θα προσπαθήσω να το ενδωματώσω