Λογοτεχνικός Δαρβινισμός (16): Η σκούπα και το σύστημα - μια outdated επικαιρότητα

"Γεννημένος στις 2 Φεβρουαρίου 1962, δυο χρόνια μετά τη δημοσίευση του «Βλακοχορτοφάγου» του John Barth, ο David Foster Wallace ήρθε στον κόσμο τη στιγμή που, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, γεννιόταν και η αμερικανική μεταμοντέρνα μυθοπλασία. Πάντως, χρονολογικά το Infinite Jest (1996) απέχει από το ρηξικέλευθο μυθιστόρημα του Barth σχεδόν όσο το τελευταίο απέχει από τον «Οδυσσέα» του James Joyce (1922). Έτσι, αν κι ο Wallace χαρακτηρίζεται ως μεταμοντέρνος συγγραφέας, θα ήταν καλύτερο να θεωρηθεί ως το αγχωμένο μέλος ενός τρίτου κύματος του μοντερνισμού – ενός κύματος που ακόμα δεν έχει ονομαστεί και, πιθανώς, δεν είναι δυνατό να ονομαστεί. Ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του άμεσο κληρονόμο μιας αισθητικής παράδοσης που ξεκίνησε με τη μοντερνιστική ανατροπή του αστικού ρεαλισμού τον 19ο αιώνα και συνέχισε με τη μεταπολεμική κριτική του εαυτού της. Προχωράει αποφασιστικά προς τα μπρος με βάση την υπόθεση ότι τόσο ο μοντερνισμός όσο κι ο μεταμοντερνισμός έχουν «παρέλθει». Και το έργο του ξεδιπλώνεται σηκώνοντας με σεβασμό το βαρύ φορτίου του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού. 

Το 1980 ο Wallace άρχισε τις σπουδές του στο Amherst College – φιλοσοφία με ειδίκευση στα μαθηματικά και τη λογική. Πίστευε ότι μέσα στην τεχνική φιλοσοφία βρήκε τον εαυτό του. Κατά την περίοδο αυτή έρχεται σε επαφή με το έργο του Ludwig Wittgenstein, το οποίο θα έχει μεγάλη επίδραση στη μετέπειτα μυθοπλασία του. Γρήγορα όμως, ο ενθουσιασμός του για την επίλυση προβλημάτων μαθηματικών και λογικής εξατμίστηκε, μετά από μια «κρίση μέσης ηλικίας στα είκοσι», όπως έλεγε ο ίδιος. Μπερδεμένος και με κατάθλιψη, επέστρεψε στο σπίτι στο Illinois και άρχισε να γράφει μυθοπλασία. 

Κατά τη διαδικασία ανακαλύπτει ότι η μυθοπλασία το «φτιάχνει» όπως κάποτε τον «έφτιαχνε» η επίλυση προβλημάτων. Λίγο αργότερα, θα σημειώσει ότι «αυτό ππυ δεν ήξερα τότε ήταν ότι η μαθηματική εμπειρία ήταν αισθητικής φύσης, μια μορφή επιφανίων με την πρωταχική τζοϊσική σημασία (epiphany)

Την εποχή που αποφοιτούσε από το Amherst College (1985) είχε έτοιμο το προσχέδιο ενός μυθιστορήματος, το οποίο του έδωσε την ευκαιρία να παρακολουθήσει τα Μαθήματα Δημιουργικής Γραφής του University of Arizona. Εκεί γνώρισε τον Robert Boswell, συγγραφέα δυο βιβλίων (Mystery Ride και Crooked Hearts) που τράβηξαν την προσοχή των κριτικών, ο οποίος τον ενθάρρυνε να στείλει το προσχέδιο του σε λογοτεχνικούς ατζέντηδες και τού έμαθε να γράφει cover letters. Και ήταν ένα cover letter που τράβηξε την προσοχή του Bonnie Boswell, ο οποίος γρήγορα γρήγορα το πούλησε στους Penguin Books. Ο εκδοτικός οίκος έψαχνε απεγνωσμενα έναν ακόμη 20sthing συγγραφέα μετά την επιτυχία του Bret Easton Ellis . (M Boswell, “Understanding David Foster Wallace”

Εδώ, διαβάσαμε σχεδόν αμέσως τα βιβλία του Bret Easton Ellis και περιμέναμε 20+ χρόνια για του Wallace (και όχι τα μυθιστορήματά του). 30 χρόνια σχεδόν μετά την κυκλοφορία του στις ΗΠΑ, κυκλοφορεί στην Ελλάδα «Η σκούπα και το σύστημα» σε μετάφραση του Γ-Ι Μπαμπασάκη (Κριτική) (Γιατί όχι «Η σκούπα του συστήματος», Ίκαρε;). Αν και κάπως outdated, σίγουρα είναι το ανάγνωσμα του καλοκαριού. Θα το διαβάσουμε ξαπλωτά, μετά καθιστά και θα επανέλθουμε.