Ο Κορώνας κι η Φιλοσοφία – 6 Συνταγές

 Τον Πλάτωνα τον γουστάρω γιατί ήταν σίγουρος ότι στην πραγματικότητα υπάρχει, κάπου και κάπως, μια απόλυτη αλήθεια. Στην αληθινή αυτή πραγματικότητα, πίστευε, μπορεί να έχει πρόσβαση μόνο ο φιλόσοφος και δεν ήταν σίγουρος για το αν μπορούν να το κάνουν κι άλλοι άνθρωποι, οι οποίοι είναι δέσμιοι της εμπειρικής πραγματικότητας και δυσκολεύονται να κοιτάξουν από φόβο μπας και τυφλωθούν.

Αλλά τί γίνεται αν ο Πλάτων είχε δίκιο; Αν, δηλ., οι άνθρωποι που εκπαιδεύτηκαν ως φιλόσοφοι ή, καλύτερα, γεννήθηκαν τέτοιοι, βλέπουν μια αληθινή πραγματικότητα που είναι διαφορετική από την εμπειρική πραγματικότητα;

Από την άλλη, αν αφήσουμε τη διδιάστατη πραγματικότητα του Πλάτωνα (ο οποίος θα έλεγα ότι είναι ο προπάτωρ της Θεωρία Υπερχορδών με τις 10 διαστάσεις της –για να μην πούμε της 11διάστατης υπερβαρύτητας της Θεωρίας-Μ), και δούμε απλά τη φιλοσοφία ως την ορθολογική διερεύνηση θεμελιωδών ζητημάτων της ανθρώπινης ζωής με τρόπο που δεν μπορεί να το κάνει η επιστήμη, το ερώτημα τίθεται κάπως αλλιώς: Πώς μπορεί να μας βοηθήσει να τα βρούμε με τον Κορώνα; Και πώς μπορεί να μας βοηθήσει να περιμένουμε την επόμενη πανδημία; 

Έτσι, μέσα στην πανδημία, επιστημονικών, συνωμοσιολογικών, θεολογικών, κοινωνιολογικών, μυστικιστικών, οικονομικών και λοιπων δημοσιεύσεων που προκάλεσε η Πανδημία του Κορώνα, δεν έλειψαν κι οι φιλοσοφικές. Κι ως φαν της φιλοσόφίας, αλλά όχι φιλόσοφος, δεν κρατιόμουν να δώ τις συνταγές

6 είναι, συμπυκνωμένα, οι φιλοσοφικές συνταγές απέναντι στον Κορώνα:

1.Ο κλασικός ωφελιμισμός=σκοπός των πράξεών μας πρέπει να είναι η μεγαλύτερη κατά το δυνατόν ωφέλεια για τον μεγαλύτερο κατά το δυνατόν αριθμό ατόμων. Το συμφέρον του ενός δεν είναι μεγαλύτερο του συμφέρονρος του συνόλου (Βασικός ιδεολόγος=Peter Singer)

2.H Καντιανή Εναλλακτική=το πρωτείο έχει η ανθρώπινη αξιοπρέπεια κι όχι το απροσδιοριστο/ασύλληπτο κοινό καλό (Βασικός ιδεολόγος= Jürgen Habermas)

3.O Φιλελευθερισμός=το πρωτείο έχει η/ο ανθρώπινη/ος ελευθερία/αυτοπροσδισμός και δεν το συζητάμε. Έτσι ή αλλιώς, η επιστήμη είναι μαζί μας (Βασικός ιδεολόγος=Cato institute)

4. Το εκρεμμες του Φουκώ = : Βιοπολιτική και κατάσταση εξαίρεσης ή επιβολή της ρευστότητας και της διαρκούς ανασφάλειας ως εργαλείων κοινωνικής διαχείρισης (Βασικός ιδεολόγος= Giorgio Agamben)

5.Μετακαπιταλισμός και ριζοσπαστική πολιτική=ο Κορώνας είναι ο νέος βαρβαρισμός ‘η κάποια μορφή ε επανεφευρισκόμενου κομμουνισμού (Βασικός ιδεολόγος= Slavoj Žižek-πάντα πιστός ακόλουθος του ό,τιναναινισμού)

 

6.Η συμπεριφορική – οικονομική θεωρία (Nudge theory)= μιας μορφής παρέμβαση που στόχο έχει να δώσει μια ήπια ώθηση στην ανθρώπινη συμπεριφορά, ώστε να προκύψει κάτι ωφέλιμο και καλό για το ίδιο το άτομο αλλά και ευρύτερα για το κοινωνικό σύνολο στο οποίο δραστηριοποιείται (ή: τα δικά σου δικά σου και τα δικά μας δικά σου) (Βασικοί ιδεολόγοι= Cass Sunstein & Richard Thale)

 Δεν έχετε παρά να διαλέξετε φιλοσοφική συνταγή μέχρι την επόμενη πανδημία. Και στη συνέχεια, να ελέγξετε την εγκυρότητά της.

 

 

 

 

Οι 2 Eλευθερίες κι ο Κορώνας – ή Λόγος υπέρ ενός Νέου Δημοψηφίσματος

Ας κάνουμε το ακόλουθο post-apocalyptic mind experiment ή υπόθεση ή σενάριο:

Ο Κορώνας μεταλλάσσεται ανελέητα και καταλήγει στη μετάλλαξη/παραλλαγή Ω. Η οποία είναι απόλυτα μεταδοτική χωρίς άμεσο εμβολιασμό - για να μην αναφερω τη μετάλλαξη/παραλλαγή Ζ που μετατρέπει τους μολυσμένους σε ζόμπι

Για να αποφευχθεί η κατάρρευση, οικονομική και η συνεπακόλουθη κοινωνική, το κράτος έχει το εξής δίλημμα; Να επιβάλλει αναγκαστικο εμβολιασμό ή να προκηρύξει σχετικό δημοψήφισμα;

Στην πρώτη περίπτωση έχουμε την απόλυτη καθυπόταξη της ‘’αρνητικής’’ ελευθερίας στη ‘’θετική’’ ελευθερία

[Με βάση τη διάκριση που έκανεγνωστή ο Berlin ορίζοντας την ‘’αρνητική’’ ελευθερία ως την έλλειψη εξωτερικού ηθελημένου καταναγκασμού και τη ‘’θετική’’ ως αυτονομία ή αυτοκυβέρνηση, εκδήλωση της εσώτερης ανάγκης να είναι κανείς κύριος του εαυτού του, να τον διαφεντεύει.

Η αρνητική ελευθερία απαντά στο ερώτημα: ‘’ποιά είναι η περιοχή μέσα στην οποία το υποκείμενο – ένα πρόσωπο ή ομάδα προσώπων -  αφήνεται ελεύθερο να κάνει ή να είναι ατό που μπορεί να κάνει ή να είναι, χωρίς την παρεμβολή άλλων προσώπων;»

Η θετική ελευθερία απαντά στο ερώτημα: ‘’τί ή ποιός είναι η πηγή του ελέγχου ή η αφετηρία της επέμβασης που εχει τη δυνατότητα να ορίσει ότι ο άλφα θα είναι έτσι και όχι αλλιώς ή ότι θα πρέπει να κάνει εκείνο το πράγμα και όχι το άλλο;’’

Η αρνητική ελευθερία ορίζει το ελάχιστο πεδίο όπου ένα πρόσωπο μπορεί  να πράττει δίχως καταναγκασμούς.

Η θετική ελευθερία αναζητεί τις ‘’απόλυτες’’ πηγές και τις δυνατότητες επέμβασης προς ένα πρόσωπο, ώστε να πράξει με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Η θετική ελευθερία δεν αρνείται ότι φαλκιδεύει την ατομικότητα υπέρ ενός καθολικά ορθού.]

Στη δεύτερη περίπτωση έχουμε το όποιο ρίσκο αλλά οι σκέψεις και τελικά πράξεις (φήφοι) των προσώπων θα προκαλέσουν πολλές εσωτερικές συγκρούσεις. Τόσο για τους οπαδούς της ‘’αρνητικής’’ ελευθερίας (φιλελεύθερους) όσο και για τους οπαδούς της ‘’θετικής’’ (σοσιαλιστές).

Στην τελική, όποιο και να είναι το αποτέλεσμα, με δεδομένη και βελτιωμένη την αλεξιπτωτική μέθοδο της αντιστροφής του αποτελέσματος, η κυβέρνηση μπορεί να κοιμάται ήσυχη.

Γιατί η ποίηση έχει (ή δεν έχει) νόημα (67): O Κορώνας κι η Ποίηση: Τί χαμπάρια;