https://www.youtube.com/watch?v=hh-P0PPolCI

Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2018

Globalization, quo vadis?


Τελείωσε με το καλό κι η φετινή σύνοδος του World Economic Forum (WEF) στο Davos (23-26/01), στο μέρος όπου μαζεύονται κάθε χρόνο οι πιο μεγάλοι fans της παγκοσμιοποίησης (αφεντικά των πολυεθνικών, επενδυτές, μεγιστάνες της τεχνολογίας και των social media και ηγέτες χωρών).

Μετά την περσινή καταπληκτική εμφάνιση του Σύντροφου Σι Τσινπίνγκ, όπου δήλωσε στο εκλεκτό κοινό του ότι η χώρα του είναι έτοιμη να αναλάβει την ηγεσία της «παγκοσμιοποίησης» και του ελευθέρου εμπορίου μιας κι οι ΗΠΑ φαίνεται να επιλέγουν να βαδίσουν σε έναν προστατευτικό δρόμο, όλοι περίμεναν πως και πως τον Ντόμχναλ. Κάτι θα είχε να απαντήσει.

[Για την ομιλία του Ντόμχναλ, εδώ. Όπου μπορεί κανείς και να τη διαβάσει. Πάντως, πρέπει να ομολογήσει κανείς ότι, στο youtube τουλάχιστον, ενώ ο Σύντροφος Σι Τσινπίνγκ έχει μόλις πάνω από 163000 προβολές σε 1 χρόνο, Ντόμχναλ έχει 107000 σε 3 μέρες (80 φορές περισσότερο!!).

 Ο Ντόμχναλ θέλει να ακούγεται ειλικρινής:

«Πιστεύω στην Αμερική. Ως πρόεδρος των ΗΠΑ, πάντα βάζω πρώτη την Αμερική όπως κάνουν κι οι ηγέτες των άλλων χωρών βάζουν πρώτη τη χώρα τους. Αλλά η Αμερική πρώτη, δε σημαίνει η Αμερική μόνη. Όταν αναπτύσσονται οι ΗΠΑ, αναπτύσσεται κι ο υπόλοιπος κόσμος. Η ευημερία της Αμερικής έχει δημιουργήσει αμέτρητες θέσεις εργασίας σ’ όλον τον κόσμο ενώ τα κίνητρα για αριστεία, δημιουργικότητα και καινοτομία στις ΗΠΑ, έχουν οδηγήσει σε σημαντικές ανακαλύψεις που έχουν βοηθήσει τους ανθρώπους σ’ όλον τον κόσμο να ζουν πιο πλούσιες και υγιείς ζωές».

Τις ίδιες μέρες, στο Νταβός πάλι, ο γηραιός George Soros (87), (κλασικό παράδειγμα Καπετάνιου Καινοτομίας και Βαρώνου Ληστείας των ημερών μας), γυρνούσε όλη την πόλη και φώναζε (εοισκιάζοντας κατά τον Newyorker τον Ντομχναλ):

«Βρίσκω την παρούσα στιγμή της ιστορίας μάλλον δύσκολη. Οι ανοιχτές κοινωνίες βρίσκονται σε κρίση και ανέρχονται διάφορες μορφές δικτατορίας και κρατών-μαφία, με πρότυπο τη Ρωσία του Πούτιν. Στις ΗΠΑ, ο Πρόεδρος Τράμπ θα ήθελε να εγκαθιδρύσει ένα κράτος-μαφία, αλλά δεν μπορεί, γιατί το Σύνταγμα, άλλοι θεσμοί και μια πεφωτισμένη πολιτική κοινωνία δεν τον επιτρέπουν»

Και τα δυο κείμενα, ουσιαστικά μιλούν για την παγκοσμιοποίηση.

Ο Ντόμχναλ, στον πρώτο μήνα της πρώτης του χρονιάς (23/01/2017), απέσυρε τις ΗΠΑ από Σύμφωνο Συνεργασίας των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού (Trans-Pacific Partnership, TPP), μια εμπορική συνθήκη που, κατά ειρωνεία, σχεδιάστηκε και θεσπίστηκε για να απομονώσει την Κίνα,

ενώ μόλις πριν μια βδομάδα ανακοίνωσε φορολόγηση των κινέζικων φωτοβολταϊκών. Πέραν αυτών: πέτρες!! Και ενώ θέλει να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους για τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής (NAFTA) με Καναδά και Μεξικό, λίγα πράγματα έχουν γίνει. Στο μεταξύ το ΤΡΡ διευρύνθηκε, ο Καναδάς υπόγραψε συμφωνία ελευθερου εμπορίου με την ΕΕ, κάτι που σκέφτεται σοβαρά κι η Ιαπωνία.

Έτσι, σε πρώτη ματιά, η παγκοσμιοποίηση φαίνεται να συνεχίζεται απρόσκοπτα. Αν όμως δούμε τα νούμερα, φαίνεται να υπάρχει κάποιο φρένο. Έτσι, αν θεωρήσουμε έναρξη της εποχή της παγκοσμιοποίησης από τα μέσα των έιτις, βλέπουμε τα εξής:




Δηλ. ενώ το παγκόσμιο εμπόριο αυξανόταν με περίπου διπλάσιο ρυθμό από το παγκόσμιο ΑΕΠ έως την κρίση, στην συνέχεια τακίμιασαν.

Την ίδια ιστορία λένε κι διεθνείς κεφαλαιακές ροές:




Τι γίνεται λοιπόν με την αγαπημένη μας παγκοσμιοποίηση;

Πριν 14 χρόνια, ο Μάρτιν Γουλφ των Financial Times, ένα από τα γρηγορότερα και πιο καλοξυσμένα μολύβια του συστήματος, είχε δημοσιεύσει το βιβλίο του «Why Globalization Works», στο οποίο και πανηγύριζε τον θρίαμβο. Τώρα, φαίνεται να άλλαξε γνώμη. Φοβάται ότι η παγκοσμιοποίηση έπαθε μεγάλη ζημιά. Φοβάται, επίσης, ότι η δημοκρατία κινδυνεύει από τον προστατευτισμό και δεσποτικούς εθνικιστές ηγέτες. Και παραδέχεται ότι η παγκοσμιοποίηση τα γάμησε τη μάνα, οδηγώντας στη μεγαλύτερη κρίση από το 1929 και την ανισότητα στα επίπεδα που ήταν πριν 150 χρόνια.

Τέλος, πάλι λίγες μέρες πριν το Νταβός, η Oxfam δημοσίευσε την τελευταία της μελέτη πάνω στην παγκόσμια ανισότητα:







Το 2017 ήταν η χρονιά με τη μεγαλύτερη αύξηση στον αριθμό δις/ούχων στον κόσμο, με 1 επιπλέον κάθε 2 μέρες. Το 82% του παραγόμενου πλούτου πήγε στο γνωστό 1%, ενώ το φτωχότερο 50% πήρε τα….Σε απλούστερα μαθηματικά, 42 άνθρωποι έχουν πλούτο όσο 3,7 δις άνθρωποι.

Όπως και νάχει, η ελίτ του Νταβός είναι αισιόδοξη: για πρώτη φορά από τα πρώτα χρόνια του αιώνα, όλες οι μεγάλες οικονομίες αναπτύσσονται ταυτόχρονα. Ο καπιταλισμός ποτέ δεν είχε πιάσει τέτοιο βαθμό συγχρονισμού. Και, εννοείται, ποτέ πιο ευάλωτος σε διεθνείς ταυτόχρονες κρίσεις. Το ακόλουθο διάγραμμα δείχνει τη σχέση του επιτοκίου της Fed (γαλάζια γραμμή) και επιτοκίου με το οποίο δανείζεται η κυβέρνηση των ΗΠΑ (μπλε σκούρα γραμμή). Όταν η γαλάζια γραμμή υπερβεί την σκούρα μπλε, συνήθως ακολουθεί ύφεση: