https://www.youtube.com/watch?v=hh-P0PPolCI

Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2024

Οι Έλληνες/Ελληνίδες και οι Άλλοι/Άλλες

 Στο ερευνητικό σίριαλ ‘’Τί πιστεύουν οι Έλληνες’’ που παίζεται κάθε δυο χρόνια σε σκηνοθεσία των Dianeosis&Metron Analysis,ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ερωτήματα που τίθενται είναι το:

‘’ Θα σας διαβάσω ορισμένες λέξεις και θα ήθελα να μου πείτε εάν για εσάς προσωπικά αντιπροσωπεύουν κάτι «καλό» ή κάτι «κακό»’’

Οι λέξεις είναι 8: 

  1. Μουσουλμάνοι
  2. Μετανάστες 
  3. Πρόσφυγες
  4. Γερμανοί 
  5. Αμερικάνοι
  6. Εβραίοι 
  7. Τούρκοι
  8. Ρώσοι
Ξεφυλλίζοντας τη φετινή έρευνα μού έκανε εντύπωση το ποσοστό ‘’καλού’’ που πήραν οι Τούρκοι (37,5%). Κι είπα να δω πώς εξελίχτηκε το ποσοστό αυτό από τότε που γίνεται η σχετική έρευνα (2016 αλλά το ερώτημά μας τίθεται από το 2018 και μετά (2020-2022-2024). Οπότε:

1

Το μουσουλμανικό κακό ξεκινάει με τα 2/3 των ερωτηθέντων, μειώνεται στο 45% το 2022 για να υπερβεί ξανά το 60% το 2024.
Το μουσουλμανικό καλό αυξάνεται σχεδόν γραμμικά από το 2018 ώς σήμερα και φαίνεται να ''σταθεροποιείται'' στο 30%
Ενδιαφέρον έχουν αυτοί που δεν ξέρουν ή δεν απαντούν που μειώνονται στο 7% το 2024

2

Το μεταναστευτικό κακό παλινδρομεί γύρω από το 50%, το καλό φαίνεται να ανεβαίνει τα τελευταία χρόνια, ενώ πάλι οι μη γνωρίζοντες και μη απαντώντες  μειώονται σημαντικά  το 2024.

3

Το προσφυγικό καλό αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου για να φτάσει στο  56% το 2024 - αντίστοιχη μείωση το κακό και ξανά σημαντική μείωση των μη γνωριζόντων/απαντώντων

4
Αν δούμε τους φίλους μας τους Γερμανούς, θα παρατηρήσουμε ότι το γερμανικό καλό κάνει μια βουτιά το 2020 αλλά επανέρχεται θριαμβευτικά, και το 2024 χτυπάει ένα καταπληκτικό 56%  - είμαι σίγουρος ότι ο πρωθυπουργός μας έχει κατασυγκινήσει τη γερμανίδα γκουβερνάντα του με το κατόρθωμα αυτό. Μερικοί μπορεί να μιλήσουν και για ιστορική δικαίωση του Γερο-Λαδά.
Το γερμανικό κακό μειώνεται χωρίς όμως να πέσει κάτω από το 40%, ενώ πάλι μειώνονται οι μη γνωρίζοντες/απαντώντες

5

Παρόμοια συμπεριφορά είχε και το αμερικανικό καλό, με μια πρόσκαιρη μείωση το 2020 αλλά συνεχή αύξηση στη συνέχεια (54% το 2024)
Το αμερικανικό κακό κινήθηκε αντίθετα προς το καλό ώς το 2022 (κατά τα αναμενόμενα) αλλά στη συνέχεια αυξήθηκε παράλληλα με αυτό (40% το 2024)
Κι εδώ σημαντική μείωση των μη γνωριζόντων/απαντώντων

6

Το εβραϊκό καλό κινείται συνεχώς ανοδικά και χτυπάει ένα ανεπανάληπτο 64% το 2024, τη στιγμή που γίνονται όσα γίνονται στα μέρη εκείνα που κατοικούν Εβραίοι. Ο ‘’αντισημιτισμός’’ βαστάει ένα 30% ενώ κι εδώ έχουμε μείωση των μη γνωριζόντων/απαντώντων

7.

Οι Τούρκοι που ήταν και το κίνητρό μου: το καλό αυξήθηκε κατά 16 ποσοστ. μον., από το 2018 στο 2024 (σίγουρα ένα επίτευγμα των Μητσοτάκη/Γεραπετρίτη). Αν υποθέσει κανείς μια ακόμη τετραετία Μητσοτάκη, πριν το 2030 το τουρκικό καλό μπορεί να ξεπεράσει το κρίσιμο 50% και κρυτσταλλωθεί μια ελληνοτουρκική ή, μάλλον, τουρκοελληνική, φιλία. 

8

Το ρώσικο καλό ξεχωρίζει όλα τα χρόνια και χάνει την πρωτιά μόνο το 2024 από τους Εβραίους. Το ουκρανικό δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει το ρωσικό καλό αλλά έχει επηρεάσει το ρωσικό κακό που αυξήθηκε στο 33% το 2024 (18% το 2022)
Ξανά μείωση των μη γνωριζόντων/απαντώντων


Σύνοψη


  • Το ξανθό γένος κυριαρχεί στο γενικό πλάνο ως καλό. Παράλληλα, τα αντιρωσικά αισθήματα φαίνεται να χτύπησαν μέγιστο. 
  • Εξαιρετικά τα πάνε κι οι Εβραίοι.

Επίσης:
  • Μείωση της αγνωσίας / αβεβαιότητας / άρνησης απάντησης
  • Σχετική αύξηση της ‘’μουσουλμανοφιλίας’’, όπως και της ‘’μεταναστοφιλίας’’ και της ‘’προσφυγοφιλίας’’ 
  • Παρά την τελευταία θέση της Τουρκίας, διαφαίνεται ορίζοντας φιλίας
  • Οι Γερμανοί είναι φίλοι μας -και, όπως προαναφέραμε, πιθανή ιστορική δικαίωση του Γερο-Λαδά.

ΥΓ1-Η έρευνα διαφοροποιεί τα αποτελέσματα ως προς το φύλλο, το επίπεδο εκπαίδευσης, την κοινωνική τάξη, κλπ. Αν βρώ το χρόνο θα τα δω κι αυτά.
ΥΓ2 Η έρευνα πρέπει να επεκτείνει την ερώτηση με τη συμπερίληψη τού θηλυκού αντίστοιχου. Νομίζω ότι μπορεί να απαντάς αλλιώς στις λέξεις Ρώσοι/Ρωσίδες, Τούρκοι / Τουρκάλες κ.λπ. 




















Σάββατο 1 Ιουνίου 2024

Τιμή, κέρδος, επάρκεια: ο καπιταλισμός κι ο πλανήτης

 Το ερώτημα – στοίχημα του φετινού καλοκαιριού είναι: θα σπάσει το περσινό ρεκόρ ή όχι; Όπως όλοι και όλες γνωρίζουμε, κι αν δεν το γνωρίζουμε,το  νιώσαμε, το περσινό καλοκαίρι ήταν το θέρμότερο που καταγράφηκε ποτέ: παγκόσμια θερμοκρασία: 16,77 βαθμοί Κελσίου – Αύγουστος 2023.

Αν και σε λίγους μήνες θα ξέρουμε για το ρεκόρ, αυτό που δεν ξέρουμε (ή δεν θέλουμε να ξέρουμε) είναι ότι είμαστε παγιδευμένοι σε ένα σύστημα που εκ δομής, συστάσεως και στοχοθεσίας, φαίνεται μα μην μπορεί να πετύχει το ζητούμενο. Προς το παρόν, τουλάχιστον, αν και το προς το παρόν στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ελάχιστα καθησυχαστικό.

Η τεχνολογική υπόσχεση, έτσι όπως συνοψίζεται από τον Μπιλ Γκέιτς, ένα από τους σημαντικότερους πράκτες των τελευταίων επεισοδίων της ανθρώπινης ιστορίας, είναι ότι λύσεις υπάρχουν ή θα υπάρξουν σύντομα και θα βοηθήσουν να αποφευχθούν τα χειρότερα της κλιματικής αλλαγής. Δεν χρειάζεται να «πειράξουμε» τίποτα άλλο. Η τεχνολογία, σε συνδυασμό με τα μαγικά, αόρατα κι ορατά, της αγοράς, θα δώσουν λύσεις. Είναι ο λεγόμενος κλιματικός καπιταλισμός.

Ο Brett Christophers (ΒC), καθηγητής οικονομικής γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, έχει διαφορετική άποψη. Θεωρεί ότι η τεχνολογική «πράσινη» μετάβαση είναι προβληματική γιατί είναι…….καπιταλιστική  (The Price is Wrong: Why Capitalism Won't Save the Planetnull, & εδώ).





Το βασικό πρόβλημα για τον ΒC και τους  παγκόσμιους στόχους μετριασμού του κλίματος είναι η ηλεκτρική ενέργεια. Η υπόθεση που γίνεται και πλασάρεται είναι ότι η διαθεσιμότητα ηλιακής κι αιολικής ενέργεια συνεχώς αυξάνεται κι οι τιμές τους πέφτουν. Και θα γίνουν η κινητήρια δύναμη για τις τεράστιες επενδύσεις που απαιτούνται για να μετασχηματίσουμε τα ηλεκτρικά μας συστήματα. Ο BC διαφωνεί, και γράφει ένα (υπερ)αναλυτικό βιβλίο για να δείξει κάτι, που στην τελική, το γνωρίζουμε όλοι κι όλες: οι καπιταλιστές κι καπιταλίστριες επενδύουν επειδή τα κέρδη είναι υψηλά και σταθερά, όχι όταν οι τιμές είναι χαμηλές και αβέβαιες

Έτσι,  αν ρίξει κάποια, μια ματιά στο όργιο (ή οργασμό, αν προτιμάτε) επενδύσεων στα ορυκτά καύσιμα (εδώ ή εδώ), θα δει ότι οι μεγάλες εταιρίες χρησιμοποιούν κάποιες μικροσκοπικές συγκριτικά επιχειρήσεις ΑΠΕ ως φύλλο συκής με τα ασταθή  και στενά περιθώρια κέρδους και επενδύουν ανελέητα σε υδρογονάνθρακες. Πράττουν δηλαδή με βάση το ιερό δισκοπότηρο : το κέρδος - απόδοση ορυκτών καυσίμων έναντι ανανεώσιμων πηγών (% επί ιδίων κεφαλαίων)=5-8 vs. 15). Ό,τι κι αν μας λένε οι γκουρού της ελεύθερη αγοράς για τη σημασία των τιμών στη χονδρική αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται στις ΑΠΕ στον πραγματικό κόσμο, υπολείπονται κατά πολύ των απαιτούμενων (βλ. την Εκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA) για το δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας 2024).

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο του βιβλίο είναι ότι δείχνει ότι  όροι φετίχ των «αγορόκαυλων» - ιδιωτικοποίηση, ανταγωνισμός, καινοτομία, εμπορευματοποίηση – έχουν σχετική ισχύ στην περίπτωση της ηλεκτρικής ενέργειας. Η αγορά αυτή λειτουργεί με ιδιαίτερα ρυθμιζόμενα συστήματα, όπου τα κέρδη καθορίζονται και κατανέμονται από το κράτος και όπου, ελλείψει ελέγχου και εποπτείας, ξυπνάνε τα κατώτερα ληστρικά ένστικτα του κεφαλαίου  (ο χώρος βρίθει απατεώνων, που ποικίλουν από μεγάλους σταρ όπως J P Morgan Energy Venture έως και ανώνυμους καταφερτζήδες της πιάτσας). 

Με πληθώρα στοιχείων υποβάλλει σε κριτική πολλά θέσφατα της αγοράς αυτής (η ουσία της κριτικής του έγκειται στο ότι η αγορά προσπαθεί να διαχειριστεί ένα θεμελιώδη πόρο για τον άνθρωπο ως κάτι που δεν είναι: ως εμπόρευμα), και τονίζει τη σημασία της ενεργότερης κρατικής παρέμβασης (όχι μόνο ρύθμιση κερδών υπό αβέβαιες συνθήκες), αφού μόνο το κράτος έχει τόσο τις οικονομικές δυνατότητες όσο και την υλικοτεχνική και διοικητική ικανότητα για να πραγματοποιήσει τις τεράστιες επενδύσεις που θα χρειαστούν. 

Τί θα γίνει, λοιπόν. Η αναφορά του BC στον Γκράμσι  και στο «μεσοδιάστημα» του (interregnum), όπου το παλιό - η ενέργεια από ορυκτά καύσιμα - πεθαίνει, αν και δεν είναι νεκρό, και το νέο - η καθαρή ενέργεια - δεν μπορεί να γεννηθεί πλήρως, δεν μου λέει και πολλά. Ο καπιταλισμός έχει ένα βασικό  δόγμα – την αποδοτικότητα (efficiency) .  Αν αυτό δεν αλλάξει σε επάρκεια (sufficiency), δεν βλέπω δροσιά στον ορίζοντα.