''Οι έσθοντες τας τρυφάς ηφανίσθησαν εν ταις εξόδοις, οι τιθηνούμενοι επὶ κόκκων περιεβάλλοντο κοπρίας.'' Οι Θρήνοι του Ιερεμία, 4:5'
Οι Πουριτανοί της Νέας Αγγλίας μετανάστευσαν στην Αμερική με την πρόθεση να οικοδομήσουν μια ‘’Πόλη πάνω σε έναν λόφο’’, μια πόλη που θα αποτελούσε πρότυπο, πάνω απ’ όλα, για την Αγγλία. Η αναφορά στην επί του Όρους Ομιλία είναι σαφής.
Κατά την μακρόχρονη οικοδόμηση τα πράγματα στράβωσαν, η ‘’καθαρότητα’’ δεν ήταν τόσο καθαρή και άρχισαν οι κατηγορίες. Τα κηρύγματα παρουσίαζαν, με ολοένα και μεγαλύτερη ένταση ,την οργή του Θεού για τις ηθικές παραβάσεις των Νέων Άγγλων - οι κακές σοδειές και οι ινδιάνικοι πόλεμοι ερμηνεύονταν ως προάγγελοι της επικείμενης έσχατης κρίσης.
Κάπως έτσι γεννήθηκε και η Αμερικανική Ιερεμιάδα: ως μια αντανάκλαση των κοινωνικών τάσεων με στόχο την επισήμανση και διόρθωση των ανεπιθύμητων εξελίξεων και την επιδίωξη του ιδεώδους της "Ιεράς Κοινοπολιτείας", για την οποία είχαν αγωνιστεί οι Πουριτανοί. Και έγινε το αγαπημένο τους λογοτεχνικό είδος. Και ένα από τα βασικά εργαλεία κοινωνικοποίησης/κοινωνικής συνοχής, εθνο-κατασκευής και εθνο-έκφρασης των ΗΠΑ.
Αυτά, τουλάχιστον, μας λέει ο ιερεμιαδολόγος Sacvan Bercovitch στο βιβλίο του "The American Jeremiad":
''Οι Αμερικανοί συγγραφείς έχουν την τάση να βλέπουν τους εαυτούς τους ως απόκληρους και απομονωμένους, προφήτες που κλαίνε στην έρημο. Κι έτσι υπήρξαν, κατά κανόνα: οι Ιερεμίες, που θρηνούσαν για μια παρακμή και, ταυτόχρονα, εξυμνούσαν ένα εθνικό όνειρο. Εμείς οι Αμερικανοί, διακηρύσσει η Συλλογική Αμερικανική Ιερεμιάδα, αποτύχαμε να ανταποκριθούμε στις ιδρυτικές μας αρχές, προδώσαμε την ιερή μας διαθήκη ως το εκλεκτό έθνος της ιστορίας (ή του Θεού) και πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τους εαυτούς μας απέναντι στα ιδανικά μας και να διεκδικήσουμε την ιδρυτική μας υπόσχεση. Η Iερεμιάδα είναι ταυτόχρονα νευρική και νοσταλγική, κοιτάζοντας ανήσυχα πίσω από τον ώμο της ένα προπαρακμιακό παρελθόν […] Σκεφτείτε τον Θορώ, έναν από τους Ιερεμίες του 19ου αιώνα. Ο Θορώ έγραφε το " Walden ή Η ζωή στο δάσος" περίπου την ίδια εποχή που οι Μαρξ και Ένγκελς έγραφαν το "Κομμουνιστικό Μανιφέστο" Οι δυο Γερμανοί συγγραφείς πρότειναν μια νέα μορφή διακυβέρνησης, βασισμένη σε ένα εντελώς διαφορετικό κοινωνικό σύστημα, ενώ ο Θορώ έκανε μια διαμαρτυρία εκ των έσω, ελπίζοντας, σαν βιβλικός προφήτης, να "αφυπνίσει τους συμπατριώτες του ως προς το ότι βεβηλώνουν τις ίδιες τους τις πεποιθήσεις"
O Sacvan Bercovitch επικεντρώνει στον Εμφύλιο Πόλεμο, ενώ ένας νεώτερος ιερεμιαδολόγος, ο Andrew Murphy, επεκτείνει την έρευνα του μέχρι και την 9/11 (Prodigal Nation: Moral Decline and Divine Punishment from New England to 9/11). Αυτός διακρίνει δυο τύπους Ιερεμιάδας: την παραδοσιακή/συντηρητική και την προοδευτική. Η παραδοσιακή/συντηρητική ιερεμιάδα είναι μια "νοσταλγική αφήγηση" που θρηνεί για την απώλεια ενός ενάρετου παρελθόντος, ερμηνεύει τις σύγχρονες καταστροφές ως θεϊκή τιμωρία και προσφέρει ένα όραμα για το μέλλον στο οποίο το παρελθόν χρησιμεύει ως μοντέλο και περιοριστική συνθήκη, ένα είδος εμπειρικής λίστας ελέγχου για να καθοδηγήσει μια πολιτική ατζέντα του μέλλοντος. Από την άλλη μεριά, η προοδευτική ιερεμιάδα βασίζεται σε έναν "προφητικό ρεαλισμό" που βλέπει τις αμερικανικές αξίες (ελευθερία και ισότητα ευκαιριών) ως αρχές ανοιχτές σε κριτική και επαναδιατύπωση υπό τις νέες συνθήκες. Όπως και να ΄χει, φαίνεται ότι οι ιερεμιάδες παίζουν σημαντικό ρόλο στην αμερικανική κοινωνία (και όχι μόνο).
Ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές των διαφόρων αμερικανικών ιερεμιάδων, είναι ο Εμφύλιος Πόλεμος. Με την εμφάνιση του Ντόναλντ στη σκηνή του αμερικανικού πολιτικού θεάτρου, οι αφηγήσεις (αλλά και οι μετρήσεις) για την πιθανότητα ξεσπάσματος ενός νέου αμερικανικού εμφυλίου πολλαπλασιάστηκαν.
Στα πλαίσια αυτά, οι FT χαρακτήρισαν το βιβλίο του Stephen Marche ‘’The Next Civil War ‘’ ως ‘’πλούσια φανταστική ιερεμιάδα.’’ Το βιβλίο είναι προϊόν αυτής της Next Civil War Industry, την οποίa έχει γούστο να της ρίξεις μια ματιά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου